خشکسالی و اثرات نامطلوب آن بر اکوسیستم های گیاهی و جانوری تالاب هامون

تالاب هامون از مهمترین تالابهای جهان به شمار می رود که در آبادانی منطقه کویری شرق کشور، در استان سیستان و بلوچستان نقشی ب یبدیل داشته است. این تالاب که از سه بخشِ هامون هیرمند، هامون صابری و هامون پوزک تشکیل شده است، در سالهای پرآبی وسعتی بالغ بر 5000 کیلومتر مربع را شامل می شود. تالاب هامون توس ط سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام شده و در کنوانسیون رامسر ( 1971 ) و فهرست مونترو نیز ثبت گردیده است. مطالعات انجام شده نشان داده است، که در سالهای پرآبی، بالغ بر 50 گونه گیاهی و حدود 240 گونه جانوری ( اعم از پرندگان، آبزیان و پستانداران) در این تالاب و مناطق پیرامونی وابسته به آن، به حیات خود ادامه می دهند. وقوع خشکسالیهای مکرر سالهای اخیر و عدم ورود آب رود هیرمند به این تالاب، باعث گردیده تا این تالاب در اوایل سال 1387 به طور کامل خشک گردیده و قادر به ادامه حیات نباشد . با خشک شدن تالا ب و وقوع بحران زیست محیطی در منطقه، اکثریت گونه های گیاهی منقرض گردیده و برخی نیز جای خود را به گیاهان شور پسند و مقاوم به خشکی داده اند. تمامی گونه های جانوران آبزی نابود گردیده و پرندگان نیز یا مهاجرت نموده و یا از بین رفته اند. و پستانداران وابسته به تالاب، جهت رهایی از شرایط نامطلوب زیست محیطی، منطقه را ترک نمود هاند . با حاکمیت این شرایط، حیات همه اکوسیستم و چرخه زیستی آن، اعم از گونه های گیاهی و جانوری به طور جدی رو به زوال و انهدام رفته است. بنابراین اگر در این خصوص تدابیری اندیشیده نشود، نام تالاب هامون برای همیشه از فهرست تالابهای جهان و آبهای سطحی کشورمان حذف خواهد شد.