بررسی کاربرد سورفکتانت ها در پیش استخراج خمیرکاغذ سودا از کاه گندم

امروزه استفاده از روش های بهینه جهت استفاده از کاغذ باطله، تکنولوژی بازیافت کاغذ، جلوگیری از تخریب جنگل ها و منابع چوبی و استفاده از منابع الیاف لیگنوسلولزی نظیر ضایعات کشاورزی و گیاهان غیر چوبی که به مقدار نسبتا فراوان در جهان و در کشور ما موجود است، راهکارهای مثبتی برای جلوگیری از تخریب جنگل ها و رفع کمبود منابع چوبی می باشند. این درحالی است که هزینه ی تامین این منابع ناچیز بوده و اقتصاد تجاری کشور را بین شاخه های مختلف صنایع تا سطح بالایی افزایش داده است. کارخانه های خمیرکاغذ دارای سیستم هوشمند بازگردانی لیکور مصرف شده به منظور بازیابی انرژی و مواد شیمیایی پخت هستند. کارخانه های خمیرکاغذ می توانند به عنوان یک منبع با ارزش مواد خام مثل همی سلولزها باشند که می توان قبل از شروع فرآیند پخت در قالب مرحله پیش استخراج از مواد خام سلولزی استخراج نمود. در میان منابع مختلف قابل استفاده در تولید مواد خمیر کاغذ مواد لیگنوسلولزی بومی استان ها جایگاه ویژه ای دارند. در کشورهای درحال توسعه، استفاده از این منابع سلولزی غیرچوبی در تولید کاغذ با ظرفیت های محدود مورد توجه قرار گرفته است. معمولا از اسیدها و قلیاها در دز کم جهت خروج مواد پیش از پخت استفاده می شود. در این بین، مواد فعال سطحی با توجه به تاثیر بر سطح مشترک مواد در حین واکنش می توانند مورد ارزیابی قرار گیرند. در این تحقیق، تاثیر احتمالی استفاده از مواد فعال سطحی در پیش تیمار گونه ی کاه گندم بومی استان اردبیل مورد بررسی قرار گرفت و میزان درصد کاهش بازده مواد اندازه گیری شد. سپس از نمونه های کاه گندم با و بدون پیش استخراج خمیرکاغذ تهیه و ویژگی های مربوطه ارزیابی شد. نتایج نشان داد که کمترین کاهش وزن (12،9%) مربوط به پیش استخراج با سورفکتانت DSA در شرایط دمایی 180درجه سانتی گراد و زمان 30 دقیقه بود و همچنین بیشترین کاهش وزن (24،9%) نیز مربوط به پیش استخراج با سورفکتانت PPG در شرایط دمایی 140 درجه سانتی گراد و زمان 90 دقیقه بود. نتایج فرایند خمیرسازی حاکی از تاثیر مثبت کاربرد سورفکتانت بر بهبود میزان بازده را و همچنین افت میزان وازد دارد. همچنین میزان بازده و عددکاپا در نمونه های تیمار شده با سورفکتانت PPG نسبت به DSA مناسب تر بود.. این نتایج حاکی از تاثیر مثبت سورفاکتانت در افزایش مقدار لیگنین زدایی و حفظ پلی ساکاریدهاست.

کلیدواژه ها:

پیش استخراج ، فرایند سودا ، کاه گندم ، درصد کاهش وزن ، بازده ، عدد کاپا