کاربرد GIS برای ارزیابی میزان تغذیه آهک های کارستی تاقدیس سالدوران و تعیین حوضه آبگیر چشمه های کارستی سراب باباحیدر و پیرغار

یکی از ابزارهای مدیریتی منابع آب، تعیین میزان تغذیه و تعیین مرز حوضه آبگیرمی باشد. چشمه های آهکی پیرغار و سرابباباحیدر به عنوان دو چشمه کارستی بزرگ در دامنه شمالی کوه سالدوران در استان چهار محال و بختیاری واقع شدهاند. برای تعیین حوضه آبگیر این چشمه ها، ابتدا به روش های زمین شناسی و هیدروژئولوژیکی، حوضه آبگیر این دو چشمه به صورت مقدماتی مشخص شده است. سپس، به منظور دقیق سازی حوضه های آبگیر تعیین شده، از روش بیلان استفاده شده است. به این ترتیب که در حوضه های آبگیر اولیه مقدار تغذیه سالانه برآورد شده و با توجه به میانگین بارش سالانه، حجم آبهای تغذیه شونده به آبخوان کارستی تعیین شد. با مقایسه حجم آبهای تغذیه شده به آبخوان کارستی و حجم آبهای تخلیه شده، حوضه های آبگیر اولیه چشمه ها اصلاح شده است. به منظور محاسبه ی درصد تغذیه سالانه عوامل مؤثر در مقدار تغذیه شامل شیب،جهت شیب، عوارض کارستی، مقدار بارش، لیتولوژی، تراکم خطواره ها، تراکمآبراهه ها در نظر گرفته شده و لایه های اطلاعاتی آنها در محیط GIS مورد ارزیابی قرار گرفته و در نهایت درصد تغذیه حدوداٌ 67/. درصد تعیین شد. با توجه به این که تخلیه سالانه چشمه های پیرغار و سراب به ترتیب 1/8 و 98% مترمکعب بر ثانیه میباشد مساحت حوضه های آبگیر این دو چشمه به ترتیب 91 و 46 کیلومتر مربع برآورد شده است.

کلیدواژه ها:

حوضه آبگیر ، کارست ، میزان تغذیه ، پیرغار ، سراب ، GIS