قابلیت مدل ANP در پهنه بندی خطر سیل (مطالعه موردی حوضه اسلام آبادغرب)

در پژوهش حاضر با استفاده از مدل ANP به عنوان یکی از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره به پهنه بندی خطر سیل در حوضه آبریز اسلام آبادغرب و زیر حوضه های آن پرداخته شده است. ابتدا به شناسایی مهمترین عوامل موثر بر وقوع سیلاب در حوضه اقدام گردید . در این زمینه علاوه بر مطالعه منابع موجود و امار های هواشناسی و گزارش مطالعات جامع که توسط مهندسان مشاور و نیز مرکز تحقیقات آب و خاک جهاد دانشگاهی استان کرمانشاه تهیه گردیده شده بود لایه های مربوط به 12 فاکتور تاثیر گذار در وقوع سیلاب در حوضه که شامل معیارهای گروه های هیدرولوژیک خاک ،ضریب CN،ضریب شکل، نسبت انشعاب ،شیب،لیتولژی ،هیپسومتری ، واحدهای ژئومورفولوژی، پوشش گیاهی ،کاربری اراضی، بارش و اقلیم در محیط نرم افزار ARC GIS تهیه شد. معیارها در 3 گروه عمده معیارهای ژئومورفولوژی - زمین شناسی، معیارهای هیدرولوژی - اقلیمی و معیارهای زیستی که به 12 معیار تفکیک گردیده به منظور تعیین ضرایب اهمیت شاخص ها در قالب مدل ANP ودر محیط نرم افزار Super Decision وارد گردید. اوزان نسبی و نهایی در قالب ماتریس نهایی محاسبه شده و وزن نسبی هر معیار به منظور تهیه نقشه پهنه بندی نهایی به نرم افزار ARC GIS وارد و در منوی Spatial Analyst در قسمت Raster calculator وارد شد. نقشه نهایی در 4 پهنه بسیار مناسب،مناسب ،متوسط و نا مناسب وقوع سیلاب تهیه گردید بر اساس نقشه پهنه بندی به دست آمده،468 کیلومترمربع از وسعت حوضه در پهنه بسیار نامناسب (46/24 درصد)،300 کیلومتر مربع در پهنه متوسط (29/64 درصد)، 158 کیلومتر مربع در پهنه متوسط (15/61 درصد) و 86 کیلومتر مربع 8/4 درصد) در پهنه بسیار مناسب قرار می گیرند که می توان نتیجه گرفت حوضه مورد مطالعه از توان سیل خیزی بالایی برخوردار است.

کلیدواژه ها:

سیل ، پهنه بندی ، مدل ANP ، حوضه اسلام ابادغرب