ارزیابی مقدار آب برگشتی ناشی از آبیاری در حوضه آبریز زرینه رود و تاثیر بکارگیری سیستم های آبیاری تحت فشار بر آن با استفاده از مدل SWAT

افزایش راندمان آبیاری و به کارگیری سیتمهای آبیاری تحت فشار به عنوان یکی از راهکارهای پیشنهادی به منظور احیای دریاچه ارومیه مطرح شده است. با توجه به تاثیر این راهکار بر اجزای بیلان مانند تبخیر و تعرق، دبی خروجی از حوضه، نفوذ عمقی و رواناب سطحی، بررسی علمی اثرات آن اهمیت زیادی دارد.با درنظر گرفتن مقیاسی بزرگتر برخی ازمؤلفه های بیلان آبوارد آب زیرزمینی شده و یا به رودخانه می پیونددو میتوان آنها را به عنوان آب برگشتی در نظر گرفت. در این مطالعه از مدل SWAT جهت بررسی اهمیت این مؤلفه استفاده شده و سپس به ارزیابی مقادیر آب برگشتی و توزیع مکانی آنها در حوضه در دو سناریوی وضع موجود و اعمال سناریوی آبیاری تحت فشار پرداخته می شود. نتایج این تحقیق نشان داد که آب برگشتی را میتوان به عنوان یکی از مؤلفه های مهم در حوضه به شمار آورد. به طوریکه مقدار 46 درصد از آبیاری صورت گرفته به صورت آب برگشتی به حوضه بازمی گردد که در سناریوی آبیاری تحت فشار به 32 درصد کاهش می یابد. همچنین با اعمال آبیاری تحت فشار و با توجه به افزایش تبخیر و تعرق و کاهش آب برگشتی مقدار دبی خروجی از حوضه کاهش ناچیزی می یابد.

کلیدواژه ها:

سیستم های آبیاری ، آب برگشتی ، مدل SWAT ، بیلان آب