بررسی الگوی کشتو روش آبیاری بهینه با روش AHP برای استفاده از پساب شهری اراک

هدف این تحقیق توسعه مدل تعیین الگوی کشت و روش آبیاری بهینه با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی است. توسعه مدل در قالب دو زیرمدل، که هدف زیر مدل اول، تعیین الگوی کشت بهینه در سطح شبکه آبیاری بوده و هدف زیر مدل دوم، انتخاب مناسب ترین روش آبیاری با استفاده از پساب می باشد انجام گرفت. به منظور تعیین نوع محصولات در الگوی کشت بهینه، مجموعه عوامل موثر 10 عامل در چهار گروه عوامل زیست محیطی، اقتصادی - اجتماعی، منابع آب و خاک و اقلیمی تقسیم بندی شدند. در زیر مدل دوم 11 پارامترها متعدد دخالت دارند که مهمترین آنها عبارتند از: وضعیت اقلیمی، وضعیت توپوگرافی، مشخصات خاک، کیفیت آب آبیاری، شرایط تأمین انرژی، نوع محصول، زمینه های فرهنگی، وضعیت نیروی انسانی، وضعیت بهره برداری و نگهداری و بالاخره هزینه ها. نتایج نشان داد بیشترین عامل محدودکننده برای تعیین الگوی کشت هدایت الکتریکی آب و خاک و سپس هزینه آب است که بالاترین درصد وزن نسبی به آنها اختصاص داده شده است. همچنین در انتخاب بهترین سیستم آبیاری، سیستم های آبیاری قطرهای سطحی و قطره ای زیرسطحی، بالاترین وزن نسبی را به خود اختصاص دادند. از این رو مدل AHP می تواند به عنوان یک مدل کاربردی در ارزیابی عوامل کمی و کیفی موثر بر الگوی کشت و تعیین نوع و تراکم کشت بهینه محصولات شبکه های آبیاری مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

آب کشاورزی ، بهینه سازی ، سلسله مراتب ، محصولات زراعی