شبیه سازی رواناب با استفاده از مدلSWAT در حوضه آبخیزمهاباد

اندازه گیری رواناب، به دلیل محدودیتهای مالی و زمانی و شرایط سخت فیزیکی، همواره دشوار بوده است. برای مقابله با این مشکلات استفاده از مدلهای هیدرولوژیکی بسیار رایج میباشد، که امروزه بسیار توسعه یافته اند. شبیه سازی بهتر فرآیندهای هیدرولوژیکی مستلزم این است که داده های ورودی مدلهای هیدرولوژیکی بتوانند به خوبی شرایط واقعی حوضه آبریز را بیان کنند. هدف از این پژوهش مقایسه کارایی مدل SWAT در شبیه سازی رواناب حوضه آبریز مهاباد در استان آذربایجان غربی است. واسنجی و اعتبارسنجی مدل با استفاده از مدل SUFI_2 انجام پذیرفت. آمار رواناب سه ایستگاه هیدرومتری (گردیعقوب، بیطاس و کوتر) برای واسنجی و اعتبارسنجی مدل به کاربرده شده است . مدل با استفاده از داده های دما و بارش روزانه به مدت 17 سال ( (2012B1996 اجرا شد. سالهای (2009B1999) برای واسنجی و سالهای (2012B2010) برای اعتبارسنجی مدل در نظر گرفته شد. از شاخصهای p_factor، d_factor،R2 و NS به منظور ارزیابی توانایی مدل SWAT در شبیه سازی رواناب سه ایستگاه استفاده گردید. نتایج این شبیه سازیها برای واسنجی خروجی حوضه (ایستگاه گردیعقوب) به ترتیب 0/70 ،0/71 ، 1/3، 0/84 و برای اعتبارسنجی این شاخص ها برابر 0/5، 0/48، 0/85، 0/9 بود، همچنین این نتایج برای ورودی حوضه (ایستگاه بیطاس و کوتر) در مرحله واسنجی برای بیطاس به ترتیب برابر 0/79، 0/70، 0/97، 0/89 و برای اعتبارسنجی 0/65، 0/62، 0/78، 0/98 بود و برای ایستگاه کوتر در مرحله واسنجی برابر 0/84، 0/68، 1/1، 0/86 برای اعتبار سنجی برابر 0/60، 0/65، 0/85، 1 بوده است. نتایج کلی شبیه سازی نشان داد که مدل SWAT میتواند ابزار مناسبی در رابطه با شبیه سازی رواناب باشد.

کلیدواژه ها:

رواناب ، مدل SWAT ، مدل SUFI_2 ، واسنجی ، اعتبارسنجی ، حوضه مهاباد