محمد ملکی - استادیاردانشکده مهندسی دانشگاه بوعلی سینا همدان

هدف از ارائه این مقاله بیان اهمیت نوع مدل رفتاری در طرح و محاسبه تونلها است. بطور کلی انتخاب یک مدل رفتاری به نوع مسئله برای تحلیل، دقت مورد نظر و اطلاعات قابل دسترس جهت شناسائی مدل بستگی دارد. از آنجا که میدان تنش و تغییر شکل ایجاد شده در یک سازه تحت اثر بارگذاری های مختلف مختص به این سازه بوده لذا انتخاب مدل رفتاری به نوع سازه بستگی خواهد داشت. از طرفی شناسائی یک مدل برای یک مسئله و یا بعبارت دیگر تعیین پارامترهای مدل برای یک مسئله از اهمیت زیادی برخوردار خواهد بود واساسا انتخاب مدل رفتاری بایستی متناسب با اطلاعات قابل دسترس جهت تعیین پارامترهای مدل باشد . با توجه به پیچیدگی رفتارخاکها زیر اثر بارگذاریهای گوناگون مدلهای رفتاری با درجات پیچیدگی مختلفی ارائه شده است. در این زمینه انتخاب نوع مدل و تعیین پارامترهای مدل بعنوان دو مشکل رودررو با مهندسین ژئوتکنیک در بکارگیری کدهای محاسباتی است . در این مقاله جهت بررسی و اهمیت این موضوع سه مدل رفتاری جهت پیش بینی رفتار یک تونل در یک زمین ماسه ای مورد استفاده قرارگرفتهاست. نتایج بدست آمده برای هر یک از مدلها با نتایج بدست آمده از آزمایش سانتریفیوژ روی مدل کوچک شده تونل که توسط Rault) 1992 ( در LCPC نانت فرانسه انجام گرفته مقایسه شده است . از این مقایسه نتیجه گرفته شد که کاربرد مدلهای رفتاری ارتجاعی - خمیری کامل و یا مدلهای ارتجاعی – خمیری با سخت شوندگی ایزوتروپ قادر به پیشگوئی درست رفتار نبوده بر عکس یک مدل ارتجاعی خمیری با سختشوندگی سینماتیک نتایج خوبی را بدست می دهد.