محمد رستمی - دانشجوی دکترای عمران آب دانشگاه صنعتی امیرکبیر
عبدا... اردشیر - استادیار دانشگاه امیرکبیر دانشکده عمران گروه مهندسی عمران آب

یکی از عوامل مهم تصمیم گیری درمورد احداث س ازه های آبی بر روی رودخانه ها وتعیین عمر مفید سدها ، داشتن اطلاعات مربوط به میزان مواد رسوبی حمل شده توسط رودخانه ها است . در بسیاری از ایستگاههای هیدرومتری مقادیر رسوب و آورد آب متناظر با آنها در زمانهای مختلف درطول سال وطبق برنامه ای مشخص اندازه گیری می شوند. برای برآورد غلظت درسایر اوقات ، منحنی سنجه رسوب با استفاده ازداده های غلظت و دبی متناظر با آن ترسیم می شود . در روشهای متداول از تلفیق این منحنی و منحنی تداوم جریان، بار معلق درطول دوره آماری برآورد می شود . با ابداع فنون جدید اندازه گیری غلظت رسوب از ٢٠ سال پیش امکان تعیین دقیق تر بار معلق رودخانه ها فراهم آمد و مشخص شد که روشهای متداول، بار معلق را کمتر از مقدار واقعی برآورد می کند. با توجه به این امر محققین روشهایی را برای بهبود برآورد بار معلق پیشنهاد نموده اند.به منظور ارزیابی دقت این روشها در برآورد بار معلق، ٨ ایستگاه اندازه گیری جریان و رسوب روی رودخانه های قزل اوزن و شاهرود انتخاب و بار معلق آنها با چند روش مختلف محاسبه شد . این روش ها در نحوه استفاده از آمار جریان و یا نوع منحنی سنجه رسوب با یکدیگر متفاوت هستند . نتایج بدست آمده اختلاف زیادی بین روشهای متداول و روشهای دیگر نشان داد. نهایتا" با توجه به محاسبات انجام شده ، روش تلفیق منحنی سنجه رسوب حد وسط دسته ها و دبی متوسط روزانه به عنوان روش مناسب برای برآورد بار معلق پیشنهاد گردید

بارمعلق ، منحنی سنجه رسوب ، روشهای متداول ، منحنی تداوم جریان ، حد وسط دسته ها