علی پاک - استادیار، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شریف
هانی غیابی - دانشجوی دکترای ژئوتکنیک، دانشگاه McGill

یکی از روشهای فرآوری فلزات از سنگ‌معدن روش فروشویی (Leaching) می‌باشد. استحصال فلزات از این روش مستلزم آن است که مواد حفاری شده از معدن در محلی دپو شده و با پاشش اسید برروی آنها در معرض یک فرآیند اسید‌شویی قرار گیرند. این روش در صورت عدم بکار‌گیری تمهیدات لازم می‌تواند باعث آلودگی شدید منابع خاک، آبهای سطحی و زیرزمینی گردد. در کشور ما نیز استحصال مس به روش فروشویی توده‌ای (Heap Leaching) از سال 1376 در مجتمع مس سرچشمه کرمان آغاز شده که طی آن محلول رقیق اسید‌سولفوریک برروی انباشته‌های اکسیدی سنگ‌معدن مس پاشیده می‌شود. طراحی و ساخت پوشش آب‌بند مناسب در بستر محل استحصال فلزات به روش فرو‌شویی از جمله مباحث مهم در ژئوتکنیک زیست‌محیطی می‌باشد. در مقالة حاضر پس از معرفی روش فروشوئی ((Leaching، مکانیزم‌های عبور سیال از لایه‌های مختلف بستر توضیح داده شده است. سپس نتایج تحقیقات انجام شده در خصوص نشت سیالات آلاینده از پوشش‌های آب‌بند خاکی (Mineral) و پوشش‌های مصنوعی (Synthetic) بازگو گردیده است. در پایان، عملکرد سیستمهای مختلف آب‌بندی بستر برای مقابله با اثرات سوء‌زیست‌محیطی با استفاده از تحلیل عددی با یکدیگر مقایسه و نتیجه‌گیری شده است

پوشش خاکی، پوشش مصنوعی، رس کوبیده شده، ژئوممبرین، فروشوئی (لیچینگ)