امیر نورجو - عضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طب
مهشید هناره - عضو هیئت علمی بخش تحقیقات نهال و بذر مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیع
سپیده حاتمی - عضو هیئت علمی بخش تحقیقات بررسی آفات مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیع
میترا فرجیان - کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی

استفاده از خاکپوشهای مختلف در زراعت به منظور افزایش بهره وری مصرف آب و عملکرد، کاهش علفهای هرز و آفات، کاهش نیروی کار و استهلاک کمتر ماشین الات، کاهش و کنترل فرسایش خاک، تعدیل درجه حرارت خاک، جلوگیری از آلودگی محیط زیست ، بهبود خصوصیات فیزیکی و فعالیتهای حیلتی خاک و افزایش اثرات عناصر غذایی خاک همواره مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق با توجه به موفقیت کاربرد خاکپوشهای پلی اتیلن در نقاط مختلف جهان و سهولت دسترسی و کاربرد آن، تاثیر آن در افزایش بهره وری مصرف آب در زراعت گوجه فرنگی مورد بررسی قرار گرفت. طرح بصورت فاکتوریل اسپلیت پلات با چهار تکراردر ایستگاه تحقیقات کشاورزی کهریز در سال 1384 انجام شد. تراکم بوته از 20800 تا 33300 بوته در هکتار از ترکیب فاصله ردیف (100 و 120 سانتیمتر) و فاصله بوته در یک ردیف (30 و 40 سانتیمتر) بصورت فاکتوریل در کرتهای اصلی و نحوه استفاده ازپوشش پلی اتیلن و پوشش سطح مزرعه در سه حالت: 1-پوشش کل پشته و نصف جوی 2- پوشش تمام جوی و نصف پشته 3- شاهد (بدون استفاده از خاکپوش) اولین ابیاری در تمام کرتها یکسان بوده و آبیاری های بعدی بر اساس اندازه گیی رطوبت خاک در عمق توسعه ریشه و جبران رطوبت خاک تا حد ظرفیت زراعی مزرعه صورت گرفت. دور ابیاری در کرتها یکسان بوده و مقدار ابیاری بر اساس مصرف گیاه و تاثیر خاکپوش تغییر یافت. مقدار آب ابیاری توسط کنتور حجمی کمترل شده و آب ابیاری با سیستم لوله کشی داخل مزرعه توزیع گردید. پوشش پلی اتیلنی بر تمامی صفات مطالعه شده تاثیر معنی دار داشت. پوشش تمام پشته و نصف جوی از پلی اتیلن موجب افزایش بسیار معنی دار در عملکرد نسبت به دو روش دیگر شد. استفاده از خاکپوش موجب کاهش 42/8% در مصرف آب نسبت به تیمار بدون خاکپوش گردید. کمترین بهره وری مصرف آب از تراکم 25000 بوته در هکتار (آرایش 100*40) و بدون پوشش خاک و بیشترین بهره وری مصرف آب از تراکم 33300 بوته در هکتا ر(آرایش 100*30) و پوشش تمام جوی با نصف پشته توسط خاکپوش پلی اتیلن سیاه به ترتیب برابر 13/5 و 34/6 کیلوگرم به ازای یک متر مکعب آب بدست امد. بهره وری مصرف آب در تیمار بدون خاکپوش 15/2 کیلوگرم به ازای یک متر مکعب آب و در دو تیمار خاکپوش فوق به ترتیب 28/3 و29/1 بدست امد.

گوجه فرنگی ، خاکپوش ، پلی اتیلن سیاه ، بهره وری مصرف آب