سیروس مجیدزاده - دکترای معماری شهرسازی، استادیار دانشگاه
رضا عنایتی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، گروه معماری، مشهد، ایران

ناهنجاری های اجتماعی و جلوه های مختلف جرم و مسائل مرتبط با آن، ریشه در عوامل فردی و محیطی گوناگونی دارد و بر این اساس نوع واکنش و راهکارهای پیشگیری و مقابله با جرایم نیز متفاوت است. ازاینرو عده ای از صاحب نظران در تحلیل بزه کاری بر این عقیده اند که بین بزه کاری و شرایط محیطی رابطه متقابلی وجود دارد. به گونه ای که گاهی محیط زمینه ساز و تسهیل کننده بزه کاری و در بسیاری موارد عامل بازدارنده وقوع جرایم است. از اینرو نقش طراحان که بادید بازدارنده در مقابل جرم به طراحی می پردازند بسیار پررنگ، احساس می شود. این مقاله با بررسی گزارش های تحقیقاتی و مقالات و کتب معتبر به بیان نقش مؤثر طراحی در پیشگیری از وقوع جرم در ساختمان های مسکونی و مجموعه های فرهنگی می پردازد. و با اشاره به فرضیات و تئوری هایی که با لحاظ نمودن آنها در طراحی محیطی باعث کاهش جرم می شود و سعی در این دارد که به این مقصود برسد که با طراحی صحیح و استفاده مناسب از فضاهای کالبدی می توان ضمن کاهش فرصت های بزه کاری سطح امنیت را افزایش داد. مهمترین نتیجه این رویکرد تغییر در رویه فکری متخصصان معماری و شهرسازی است. تا با نگاهی نو امکان اجرای اصول پیشگیری از جرم را در هنگام طراحی ساختمان یا ساختار شهری فراهم کنند. این امر از آن جهت مهم است که رعایت این اصول می تواند احساس امنیت شهروندان را افزایش دهد و موجب افزایش رفاه اجتماعی در شهر و رضایت مندی آنان گردد.

پیشگیری از وقوع جرم، تأثیر طراحی برجرم و جنایت، تئوری های طراحی ایمنی، ویژگی های متغیر طراحی، پیشنهادات طراحی