هوشمند عطائی - دانشیار دانشگاه پیام نور تهران
محسن افشاری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور اصفهان

آب و هوا مهمترین عامل تغییرپذیری سالانه تولید محصولات کشاورزی حتی در محیط هایی با عملکرد و فناوری بالاست. تغییر اقلیم تحت تاثیر نظام پیچیده ای از فرآیندهای جوی و اقیانوسی و برهمکنش های آنها قرار دارد.طی دوره های زمین شناسی و حتی بعد از آن، تغییر درجهع حرارت صورت گرفته که شواهد آن مربوط به عصرهای یخبندان و دوره سرما )عصر یخبندان کوچک( طی قرن شانزدهم و هفدهم است. برای برنامه ارزیابی ملی در ایالاتمتحده آمریکا تا سال 2100 دو مدل اقلیمی به کار برده شده است؛ یکی از مدل ها افزایش درجه حرارت منطقه ای 7درجه سانتیگراد را در زمستان و 1 درجه سانتیگراد را در تابستان تا سال 2060 و دیگری افزایش بیشتری را نشانداده است. کمیت هایی مانند دما، رطوبت، ابر، بارندگی و غیره پارامترهای وضع هوا هستند که اندازه گیری، سنجش، تجزیه وتحلیل و گزارش آنها به طور روزانه یا لحظه ای توسط ایستگاه های هواشناسی صورت می گیرد. در این مقاله سعی شده است پب از آماده سازی اطلاعات در ایستگاه سینوپتیک تبریز طی سال های 1951 تا 2010 میلادی، در طول60 سال، آمار به شش دهه تقسیم و مقادیر میانگین دمای سالانه و مجموع بارش سالانه برای هر دهه محاسبه گردید و با استفاده از مدل روند، روند تغییرات بارش و دما با استفاده از روش کمترین مربعات محاسبه و در نرم افزار minitab نمودارهای روند ترسیم گردید .نتایج نشان می دهد در ایستگاه سینوپتیک تبریز دما به میزان 1,81 درجه سانتیگراد افزایش و بارش نیز 48 میلیمتر کاهش یافته، روند تغییرات دمای میانگین سالانه ثابت نبوده و عدم همبستگی به صورت معنادار بین میانگین بارش و سالهای یادشده یک روند نزولی و روبه کاهش بارش در این ایستگاه می باشد. به طور کلی این موضوعات، نشان دهنده افزایش دما و کاهش باران در ایستگاه تبریز در ورود به قرن 21 می باشد که باید برابر نتاج این مقاله، نسبت به اصلاح کشت برابر افزایش دما و کاهش بارش اقدام نمود

گرمایش جهانی، تغییر اقلیم، ایستگاه سینوپتیک تبریز، تغییرات دما و بارش، مدل روند