فرشته مشیری - کارشناس ارشد آموزشی گروه بیوتکنولوژی و به نژادی گیاهی - دانشکده کشاورز
عبدالرضا باقری - استاد گروه بیوتکنولوژی و به نژادی گیاهی - دانشکده کشاورزی - دانشگاه فرد
سارا خسروی نیا - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه بیوتکنولوژی و به نژادی گیاهی - دانشکده کشاو

زیره سیاه ایرانی از گیاهان دارویی با ارزش و متعلق به خانواده چتریان است. نظر به اهمیت بکارگیری کشت این ویترو در بهبود شرایط اصلاحی و یا باززایی موثر گیاهان دستورزی شده ژنتیکی تحقیق حاضر با هدف بهینه سازی شرایط این ویترو برای باززایی زیره سیاه انجام شد. در این ازمایش تاثیر تنظیم کننده رشد IAA در سه سطح 0/2 ، 0/4 و 0/8 میلی گرم در لیتر و NAA در دو سطح 0/4 و 0/8 میلی گرم در لیتر با استفاده از کشت جنینی بررسی شدند. همچنین با هدف دستیابی به باززایی موثر و تکرار پذیر تاثیر BA 1 میلی گرم در لیتر بجای Kin در محیط کشت MS دارای IAA و NAA به ترتیب با غلظت های 0/4 و 0/2 میلی گرم در لیتر مورد بررسی قرار گرفت.کلیه ازمایشات بصورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با حداقل 10 تکرار به همراه شاهد انجام شدند. نتایج نشان داد با افزایش IAA باززایی مستقیم گیاهچه افزایش معنی داری یافت. در مقابل افزایش NAA مسیر کالوس زایی از جنینی را تقویت نمود. نین زایی سوماتیکی در برخی از محیط کشت ها مشاهده شد با اینهمه هنگامی که IAA بر NAA غلبه داشت جنینی زایی لغلب بطور مستقیم و از گیاهچه یا اندام برگی باززایی شده رخ داد در حالیکه در محیط کشت دارای 0/8 میلی گرم در لیتر با افزایش تولید کالوس جنینی زایی غیر مستقیم برتری نشان داد. همچنین در محیط کشت دارای 1 میلی گرم در لیتر BA از کلیه جنین های کشت شده گیاهچه های دو تا 4 برگی باززایی شدند که در مقایسه با شاهداز سرعت رشد قابل ملاحظه ای برخوردار بودند.

Bunium persicum ، کشت جنینی ، ایندول استیک اسید ، نفتالین استیک اسید