عاطفه هاشم ابادی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه گنبد کاووس
علی نخ زری مقدم - استادیار گروه امور زراعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس
زینب اورسجی - استادیار گروه امور زراعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس
مهدی زارعی محمدآباد - استادیار گروه امور زراعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس

به منظور بررسی اثر آبیاری تکمیلی، نیتروژن و کود بیولوژیک آلکازت بر عملکرد دانه، درصد و عملکرد پروتیین گندم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گنبدکاووس در سال زاعی 1396-1395 اجرا گردید. عامل کود بیولوژیک آلکازت در دو سطح شامل عدم مصرف و مصرف 100 گرم در هکتار به صورت بذرمال، آبیاری تکمیلی در دو سطح شامل عدم آبیاری و آبیاری در مرحله پرشدن دانه و مصرف نیتروژن در چهار سطح شامل عدم مصرف و مصرف 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج نشان داد که آلکازت بر عملکرد دانه در سطح پنج درصد و بر درصد پروتیین دانه معنی دار بود. اثر آبیاری تکمیلی بر عملکرد دانه، درصد پروتیین و عملکرد پروتیین دانه تاثیرگذار بود و باعث افزایش آن ها شد. آبیاری تکمیلی بر عملکرد دانه و عملکرد پروتیین دانه اثر مثبت گذاشت اما درصد پروتیین را کاهش داد. نیتروژن بر عملکرد دانه، درصد پروتیین و عملکرد پروتیین دانه تاثیرگذار بود. اثرات متقابل در مورد هیچ یک از صفات معنی دار نبود. عملکرد دانه، درصد پروتیین و عملکردپروتیین دانه در تیمار آلکازت به ترتیب 3188 کیلوگرم در هکتار، 14/97 درصد و 477/7 کیلوگرم در هکتار بود.این صفات در تیمار آبیاری تکمیلی به ترتیب 3460 کیلوگرم در هکتار، 14/4 درصد و 500/3 کیلوگرم در هکتار بود. در تیمار عدم مصرف نیتروژن، عملکرد دانه، درصد پروتیین و عملکرد پروتیین دانه به ترتیب 2632 کیلوگرم در هکتار، 14/07 درصد و 370/7 کیلوگرم در هکتار بود در حالی که در تیمار مصرف 150 کیلوگرم نیتروژن به ترتیب 34/59 گرم، 3428 کیلوگرم در هکتار، 15/54 درصد و 532/7 کیلوگرم در هکتار بود. در مجموع، آبیاری بر مراحل زایشی موثر بود. آلکازت تاثیر کمتری بر عملکرد دانه و عملکرد پروتیین نسبت به آبیاری داشت و مصرف نیتروژن هم بر اکثر صفات از جمله عملکرد دانه، درصد پروتیین و عملکرد پروتیین موثر بود.

آلکازت، تنش خشکی، درصد پروتیین، عملکرد دانه، گندم