عاطفه هاشم ابادی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه گنبد کاووس
علی نخ زری مقدم - استادیار گروه امور زراعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس
زینب اورسجی - استادیار گروه امور زراعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس
مهدی زارعی محمدآباد - استادیار گروه امور زراعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس

به منظور بررسی تاثیر آبیاری تکمیلی، نیتروژن و کود بیولوژیک آلکازت بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گنبدکاووس در سال زراعی 1396-1395 اجرا گردید. عامل کود بیولوژیک آلکازت در دو سطح شامل عدم مصرف و مصرف 100 گرم در هکتار به صورت بذرمال، آبیاری تکمیلی در دو سطح شامل عدم آبیاری و آبیاری در مرحله پر شدن دانه ومصرف نیتروژن در چهار سطح شامل عدم مصرف و مصرف 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج نشان داد که آلکازت بر تعداد دانه در سنبله و عملکرد دانه در سطح پنج درصد و بر ارتفاع بوته و وزن 1000 دانه معنی دار بود. اثر آبیاری تکمیلی بر وزن 1000 دانه و عملکرد دانه تاثیرگذار بود و باعث افزایش آن ها شد. آبیاری تکمیلی بر وزن خشک در متر مربع و شاخص برداشت نیز اثر مثبت گذاشت. نیتروژن بر ارتفاع بوته، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در مترمربع، وزن خشک در مترمربع، وزن 1000 دانه و عملکرد دانه تاثیرگذار بود. اثرات متقابل در مورد هیچ یک از صفات معنی دار نبود. وزن 1000 دانه و عملکرد دانه در تیمار آلکازت به ترتیب 34/64 گرم و 3188 کیلوگرم در هکتار بود. این صفات در تیمار آبیاری تکمیلی به ترتیب 37/35 گرم و 3460 کیلوگرم در هکتار بود. در تیمار عدم مصرف نیتروژن وزن 1000 دانه و عملکرد دانه به ترتیب 31/63 گرم، 2632 کیلوگرم در هکتار بود در حالی که در تیمار مصرف 150 کیلوگرم نیتروژن به ترتیب 34/59 گرم و 3428 کیلوگرم در هکتار بود. در مجموع، آبیاری بر مراحل زایشی موثر بود. آلکازت تاثیر کم تری بر عملکرد دانه نسبت به آبیاری داشت و مصرف نیتروژن هم بر اکثر صفات از جمله عملکرد دانه موثر بود.

آلکازت، سنبله، شاخص برداشت، عملکرد دانه، گندم