بهرام فیضی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
علیرضا سیاف زاده - عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور
نرگس احمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور
علی خلیلی - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری

بلایای طبیعی ارتباط نزدیکی با مراحل پیشرفت و توسعه های بشری دارد. بلایای طبیعی، پیشرفت های بشری را به خطر می اندازند. از طرفی، گزینه های پیشرفت توسعه حاصل از اجتماعات بشری و ملتها نیز می تواند مخاطرات طبیعی جدیدی گردد. میلیون ها نفر ساکنان بیش از صد کشور در فواصل معین درمعرض، دست کم یکی از حوادث طبیعی مانند زلزله، سیکلونهای حرارتی، سیل و یا خشکسالی می باشند. تحقیقات حاکی از این است که میزان خطرات ناشی از وقوع بلایا در کشورهای پردرآمد تا حد قابل ملاحظه ای کمتر از کشورهای متوسط و یا کم درآمد می باشد. شهرها بنا به دلایلی همچون تمرکز جمعیت، ساختمانها و ساختارهای شهری، در برابر بلایای طبیعی از آسیب پذیری ویژه ای برخوردارند. با گسترش شهرنشینی در کشورهای مختلف، تشکیلات مدیریت بحران در دستور جلسات مدنی از جایگاه ویژه ای برخوردار گردیده است چرا که خسارات ناشی از یک حادثه طبیعی قادر به نابودی تمامی پیشرفت هایی است که در طی چند دهه حاصل گشته اند. در حال حاضر مهمترین موضوع مورد بحث دور شدن از اعلامیه ها و اطلاعیه های مربوط به تدابیر کلی و عمومی، گام برداشتن به سوی موارد کاربردی و تدابیر پیش گیری از بلایای شهری در قالب مطالعات موردی است . موضوع مورد بحث تحقیق حاضر این است که خطرات ناشی از بلایای طبیعی اجتناب ناپذیر نیستند و نیز تحقیق مذکور، استراتژیهای مدیریت بحران پیش از، در حین و پس از وقوع بحران را بعنوان راهکارهای کنترل و هدایت مخاطرات طبیعی ارائه می دهد. در تحقیق حاضر شهر خنج بعنوان مطالعه موردی استفاده قرار گرفته است چرا که نمونه مناسب مکانی است که مورد تهدید برخی از بلایای طبیعی قرار گرفته و نیز جایی است که تدابیر مدنی و شهری درخصوص حل بحران با اطلاعاتی ناقص و یا حتی غایب درخصوص خسارت های ناشی از بلایای طبیعی تهیه شده اند. عوامل محیطی نقش کلیدی و تعیین کننده در شکل گیری و پیدایش سکونت گاه ها و فعالیت های بشری دارند به حدی که تا نیمه دوم قرن بیستم نظریه ای بنام جبر جغرافیایی از مهترین نظریه های حاکم بر جامعه بشری بود و امروزه با افزایش روز افزون جمعیت و نیازمندیهای آن، ساماندهی میان محیط و انسان از مهمترین اهداف برنامه ریزی آن می باشد. اهداف تحقیق نیز با توجه به موقعیت شهرستان پارسیان خصوصاً در مجاور بودن با خلیج فارس و شرایط محیطی خاص و ارتباط پراکندگی سکونت گاه ها با این عوامل سعی شده است با تأکید بر برنامه آمایش سرزمین، ارتباط مناسبی بین عوامل محیطی و انسانی در جهت ارتقای همه جانبه ساکنان بوجود بیاوریم. روش تحقیق در این مقاله کاربردی و مبتنی بر مطالعات اسنادی و میدانی و با استفاده از نرم افزارهای (جی آی اس، اس پی اس اس، اکسل) و تحلیل نقشه ها و نمودارهای حاصل از این نرم افزارها می باشد.

جغرافیا، سوانح طبیعی، شهرهای امروزی، بحران، آمایش سرزمین، شهر خنج