مریم کلامی - استادیار، دکترا معماری، گروه معماری ، دانشکده معماری، دانشگاه زنجان
سیما حسن زاده - دانشجو کارشناسی ارشد معماری،گروه معماری، دانشکده مهندسی،دانشگاه زنجان
محدثه مجدی - دانشجو کارشناسی ارشد معماری،گروه معماری، دانشکده مهندسی،دانشگاه زنجان

یکی از مسائلی که امروزه در معماری و شهرسازی معاصر بسیار مورد توجه قرار گرفته، ایجادکیفیت در محیط است.خصوصیات کالبدی یک شهر میتواند در ایجاد کیفیت محیط موثر باشد. لذا توجه به مصالح به عنوان یکی از خصوصیات کالبدی جداره های شهری که سیمای شهر را شکل می دهند وبه آن هویت می بخشدند بسیار حائز اهمیت است.هویت یک محیط باعث ایجاد حس دلبستگی به مکان و در پی آن تعلق انسان به مکان می شود که به عنوان یکی از ابعادکیفیت فضاهای شهری نیز از آن یاد شد. با پیدایش معماری مدرن مناظر شهری دچار تغیرات چشمگیری شدند و در عصر معاصر ناهمگونی وبی هویتی را در سیمای شهری شاهد بوده ایم. از بین رفتن هویت محیط از مهم ترین آسیب هایی است که عدم توجه به مصالح بوم آورد به همراه داشته است که باعث پایین امدن سطح کیفیت محیط شده است ودر همین راستا این پژوهش به بررسی نقش مصالح بومی در ارتقاء کیفیت جداره های شهری پرداخته است. نتیجه حاصل حاکی از آن است که جداره های شهری، سطح تماس پدیده شهر و انسان است، هرجزء از عناصر سازنده ی جداره های شهری و هر ساختار فضایی موجود در شهر دارای یک هویت منحصربه فرد است که در تعامل و ارتباط مستقیم و غیر مستقیم بامردم، شهرو سایر اجزای شهری است. با دقت در معماری سنتی ایرانی که بر اساس تکنولوژی و مصالح بومی شکل گرفته است به این موضوع پی می بریم که می توان با استفاده از تکنولوژی های بومی و همچنین مصالح بومی ، حال و هوا و کیفیت متفاوتی را با توجه به کاربرد آن در فضا به وجود آورد. اگر مصالح ساختمان ها بر اساس سازگاری با اقلیم، سنت و بوم منطقه شکل گیرد، در خوانایی و هویت بخشی شهر و به دنبال آن تقویت حس مکان موثر خواهد بود. جداره ها و بناهایی که با مصالح خاص محلی و بومی ساخته شده اند به نوعی بیانگر معماری گذشته منطقه بوده وکیفیتی بی نام را خلق کرده اند، سرشار از هویت بوده وباعث دلبستگی و افزایش حس مکان می شود.

کیفیت محیط، تعلق مکان، حس دلبستگی، جداره شهری، مصالح