محمد فرشیدی - پژوهشگر دکتری معماری، دانشکده معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

امروزه هنر محیطی به عنوان پدیده ای جدید، در نقاط مختلف دنیا متبلور شده و جایگاه خود را رفته رفته در بین شاخه های هنری پیدا کرده است. شهر، به عنوان محل شکل گیری رویدادهای اجتماعی، بستر مناسبی جهت عرضه این هنر به شمار می رود. عناصر سازنده شهر با انتقال مفهوم و معنی می توانند در ایجاد خاطرات جمعی میان ساکنین و نتیجتا هویت سازی و حس تعلق شهروندان اثر گذارباشند. در این پژوهش تلاش شده است تا به این پرسش پاسخ داده شود که آیا هنر محیطی به عنوان عنصری جدید در شهر که حامل معنا نیز می باشد، می تواند در ایجاد فضاهای خاطره انگیز اثر گذار باشد و در این صورت کدام عامل در تحقق این هدف بیشترین اثرگذاری را دارد روش تحقیق این پژوهش از نوع توصیفی بوده و بدین منظور، ابتدا با استناد به منابع کتابخانه ای، ویژگی فضاهای خاطره انگیز شناسایی شد که بر مبنای آن سه عامل کالبد، فعالیت و معنا برای ایجاد چنین فضایی باید دارای پتانسیل های کافی باشند. بر مبنایاین عوامل و پس از تعیین ریز معیارهای لازم، پرسشنامه تدوین گردید. به دلیل تنوع و همچنین تعداد نمونه های بیشتر از هنر محیطی، خیابان ولی عصر تهران به عنوان محدوده مطالعه انتخاب شد. در نهایت نتایج حاصل از پژوهش نشان دهنده این مطلب می باشد که خیابان ولی عصر از نظر سه عامل کالبد، معنا و فعالیت توانسته است فضای شهری خاطره انگیزی برای شهروندان مهیا سازد که در این بین عامل کالبد، بیشترین اثر گذاری را داشته است.

هنر محیطی، فضای شهری، فضای خاطره انگیز، حس تعلق، هویت