فرناز تهذیبی حق - دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر،
حمید عبداللهی - بخش تحقیقات باغبانی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر
ناصر بوذری - بخش تحقیقات باغبانی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر

کشور ما از مراکز اصلی تنو ع گونه گلابی در جهان است . از میان ژرم پلاسم وحشی، ارقام محلی و بومی متعددی درمناطق کشور مورد استفاده قرار گرفته و تجاری شده اند. موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر در کلکسیون های ملی گلابی دارای قریب به 100 رقم می باشد که از این بین 40 رقم آن ارقام بومی هستند . در این تحقیق به منظور استفاده این مواد در برنامه های اصلاحی و ثبت ارقام، برای اولین بار 6 رقم مهم بومی تجاری بر اساس دستورالعمل DUS ارزیابی شدند. مجموعاً 55 صفت روی کل درخت، بخش های رویشی و زایشی بررسی شد . از میان ارقام رقم دمکج کوچک ترین و زودرس ترین و م حمد علی بزرگ ترین و دیررس ترین میوه را داشتند . فرم درخت در دو رقم محمدعلی و سیف کشیده و در سایرین نیمه افراشته بودند . ارقام شاهک، شاه میوه و فلسطینی به ناهنجاری قهوه ای شدن درونی میوه حساس بودند. حساسیت به آتشک در ارقام شاهک و فلسطینی بیشترین مقدار، سپس به ترتیب ارقام محمدعلی، سیف و دمکج حساسیت کمتری داشتند . بطور کلی صفات کلیدی دستورالعملDUS به خوبی قادر به تمایز ارقام بودند . برخی از ارقام که تاکنون کمتر مورد توجه در کشت های وسیع قرار گرفته است به لحاظ کیفیت میوه قابل استفاده در باغات بطور گسترده تری می باشند.