منصوره نجف زاده - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان
رضا فتوحی قزوینی - استاد علوم باغبانی
وهب جعفریان - دانشجوی دکتری بیوشیمی دانشگاه گیلان
پرستو مرادی - دانشجوی دکتری زراعت دانشگاه گیلان

رشد گیاهان در شرایط شوری تحت تنش اسمز و سمیت یونی ناشی از آن قرار می گیرد . در مطالعه حاضر در طرح تصادفی به صورت فاکتوریل با تیمار تنش شوری در 4 سطح (0 و 30 و 60 و 90 mM NaCl) و تیمار اسپرمیدین در 4 سطح (0 و 0/4 و 0/8 و 1/2 mMol) در 3 تکرار اثرات تنش شوری در گیاهچه های نارنج بررسی شد. در این پژوهش شاخص های میزان لیپیدپراکسیداسیون، میزان فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز، پروتئین کل و میزان پرولین اندازه گیری شد. فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز پس از تیمار با 1/2 میلی مول در لیتر اسپرمیدین و 90 میلی مولار نمک به 57/13u.mg protein-1 نسبت به نمونه های شاهد در همان غلظت شوری افزایش یافت . نتایج نشان داد که اسپرمیدین با اثر حفاظتی بر ترکیبات غشاء سبب کاهش لیپید پراکسیداسیون گردید بطوریکه میزان لیپید پراکسیداسیون به میزان 59 % نسبت به شاهد کاهش یافت و به 26/07nmMDA/grDM رسید . میزان پروتئین و پرولین نیز در دانهال های تیمار شده با اسپرمیدین به ترتیب 0/564mg.ml-1 و 363/3nmol/gr مشاهده شد که با شاهد اختلاف معنی دار داشت. بنابر تاثیر قابل ملاحظه ای که تیمار اسپرمیدین بر شاخص های آنتی اکسیدانی داشته اند می توان نتیجه گرفت کاربرد اسپرمیدین مانع از اثرات سوء تنش شوری بر دانهال های نارنج بوده است.

اسپرمیدین، تنش شوری، تنش اکسیداتیو