رامین ادیبی - دانشجوی کارشناسی ارشد باستان شناسی [گرایش تاریخی] دانشگاه مارلیک نوشهر و عضو جامعه غواصان PADI

باستان شناسی دریایی به مطالعه تاریخ و بقایای بجای مانده از بشر و فعالیت هایش در ارتباط با دریاها می پردازد.این گرایش از انسان شناسی و باستان شناسی برای گذر از حالت قوه بحالت فعل در آمدن تاریخچه پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشته. ایران از جمله کشورهایی است که از خطوط ساحلی طولانی، برخوردار است،دریای مازندران بزرگ ترین پیکره بسته آبی در سطح کره زمین است که با دریاهای آزاد ارتباط ندارد، پژوهش های باستان شناختی در ارتباط با حوضه های ساحلی و دریایی در قسمت جنوبی دریای مازندران از سابقه طولانی برخوردار نمی باشد و شاید تعداد این پژوهش ها به اندازه انگشتان یک دست هم نرسد برای مثال می توان به بررسی دیوار های گرگان و تمیشه در زیرآب در جنوب شرق دریای مازندران،بررسی و کاوش کشتی های مغروق در کرانه های شهرستان میانکاله،شهرستان لاهیجان و تالش اشاره کرد. شناسایی تغییرات جغرافیایی بنیاد پژوهش های باستان شناختی دریایی است.تغییرهای متناوب تراز سطح آب دریای مازندران به دلیل تغییرات آب و هوایی و زمین شناختی و انسانی مانند شدت تبخیر،تغییرات آب ورودی رودخانه های منتهی به دریای خزر ،فرآیندهای تکتونیکی و بهره گیری از ذخایر فسیلی از بستر این بدنه آبی بسته در طول تاریخ همواره ذهن دانشمندان را به خود مشغول ساخته.شناسایی این تغییرات به طور جامع برای رویارویی باستان شناسان با مواد فرهنگی نهفته در این حوضه ها از اهمیت زیادی برخوردار می باشد همچنین شناخت این فرآیندها و تغییرات برای تفسیر و حفظ ممواد فرهنگی موجود در حوضه های ساحلی و دریایی کاربرد بسیار دارد. دینامیک طبیعی منطقه ساحلی تالش سبب شده است که شرایط ناپایداری در طول ادوار مختلف بر منطقه حاکم شود، همچنین کرانه های غرب گیلان در طول دوره های صفوی تا معاصر ساهد کش و قوس های نظامی،اقتصادی،سیاسی زیاده بوده که امروزه میراث بجای مانده از آن دوران منتظر دست نوازشگر پژوهشگران می باشد.

باستان شناسی دریایی،دریای مازندران،غرب استان گیلان،تالش، کشتی مغروق قروق