مینا علیزاده - کارشناسی ارشد فیزیک، دانشگاه زنجان، ایران
یوسفعلی عابدینی - استادیار گروه فیزیک دانشگاه زنجان، ایران

مکانیزمهای متعددی برای تشکیل لایه E تصادفی یونسفر پیشنهاد شده است. یکی از این مکانیزمها یونیزاسیون ناگهانی یونسفر پایین بهوسیله سوختن شهابها میباشد. عموما شهابها در ارتفاع بین 75 تا 120 کیلومتری جو زمین وارد یونسفر شده و با تخلیه انرژی خود سبب یونیزاسیون جو میشوند. در کار حاضر تاثیر احتمالی بارشهای شهابی شلیاقی، اسدی و جباری بر تشکیل لایه E تصادفی در منطقه تهران مورد مطالعه قرار گرفته است. دادههای یونسفری مورد نیاز در این پژوهش از پایگاه یونسفر موسسه ژیوفیزیک دانشگاه تهران و دادههای نرخ ساعتی سرسویی (ZHR) از دادههای سازمان جهانی شهاب ها تامین گردید. به منظور بررسی تاثیر احتمالی بارشهای شهابی بر تشکیل لایه E تصادفی یونسفر، مقادیر ضرایب همبستگی بین مقادیر متوسط نرخ ساعتی سرسویی و مقادیر ساعتی تداوم حضور روزانه فرکانس بحرانی لایه E تصادفی محاسبه شد. مقادیر ضرایب همبستگی بین مقادیر متوسط نرخ ساعتی سرسویی و مقادیر ساعتی تداوم حضور روزانه فرکانس بحرانی لایه E تصادفی برای بارشهای شهابی شلیاقی، اسدی و جباری بهترتیب 0,9، 0,74 و 0,53 بهدست آمد که بیانگر همبستگی قوی بارشهای شهابی شلیاقی و اسدی و استمرار حضور لایه E تصادفی یونسفر و همبستگی متوسط بین بارش شهابی جباری و استمرار حضور لایه E تصادفی یونسفر در منطقه تهران میباشد

لایه E تصادفی یونسفر، بارش شهابی شلیاقی، بارش شهابی اسدی، بارش شهابی جباری