هما رزمخواه - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت
علیرضا فرارویی - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت

رودخانه کر که یکی از منابع اصلی تامین کننده آب کشاورزی و مصرف شرب موجودات زنده است ، در اکولوژی استان فارس خصوصا دریاچه بختگان نقش مهمی را ایفا می کند. نظر به تغییرات کیفی محسوس آب و تغییرات زمانی و مکانی آب این رودخانه که اثر مستقیمی بر محصولات کشاورزی و اکولوژی منطقه دارد نیاز به بررسی عوامل آلاینده آب رودخانه به شدت احساس می شود. بدین منظور از تکنیکهای تشخیص الگو جهت بررسی تغییرات زمانی و مکانی کیفیت آب این رودخانه استفاده می شود. در این تحقیق به منظور بررسی کمی و کیفی تغییرات زمانی و مکانی کیفیت آب رودخانه از روشهای آماری تحلیل چندمتغیره نظیر تحلیل خوشه ای به روش وارد و تجزیه به مولفه های اصلی(یکی از روشهای آنالیز فاکتوری) با استفاده از تکنیک چرخشvarimax مولفه های اصلی استخراجی، به منظور دست یابی به مولفه های بهینه، استفاده می شود. آنالیز تحلیل خوشه ای نمونه ها و ایستگاه های مشابه را طبقه بندی می نماید. این آنالیز با استفاده از اطلاعات کلیه پارامترهای موجود، ایستگاه های مشابه را از لحاظ کیفیت هیدروشیمیایی آب بخوبی تعیین می نماید. بااجرای آنالیز PCA بر داده های هر ایستگاه بطور جداگانه سهم منابع آلاینده در تغییرات زمانی و مکانی داده های هر ایستگاه کیفی تعیین می شود. با استفاده از روش CA می توان آلوده ترین ایستگاه را در اکثر فصول سال شناخت. مقایسه نتایج حاصل از روش CA و PCA می تواند درستی نتایج را تائید نماید.

رودخانه، کیفیت آب، تکنیکهای تشخیص الگو، آنالیز تجزیه به مولفه های اصلی، آنالیز تحلیل خوشه