اسحاق بندانی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبشناسی دانشگاه سیستان و بلوچستان
مهدی اژدری مقدم - استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان

دشت شور در فاصله تقریبی 90 کیلومتری جنوب غربی شهرستان زاهدان واقع می باشد. درسالهای اخیر به علت برداشت بیش ازحد چاهم های بهره برداری ضمن تا مطلوب شدن کیفیت، سطح آبخان نیز بطور مداوم کاهش یافته است. راهکار پیشنهادی برای جبران افت سفره، احداث سد گلوگاه در حد فاصل دشت کورین و شورو می باشد، که به منظور تغذیه مصنوعی ابخوان پیشنهاد گردیده است. در این تحقیق اثرات احداث این سد بر آبخوان به کمک مدل visual Modflow premium 4.2 مورد بررسی قرار می گیرد. ابتدا بانتایج حاصل از ازمون پمپاژ، لاگ زمین شناسی، چاه های مشاهده ای و اکتشافی، مقاطع زمین شناسی ، هیدروگراف چاه های مشاهده ای، سونداژهای ژئوالکتریک و بازدیدهای صحرائی، ارزیابی هیدروژئولوژیکی در دشت انجام گرفت. سپس مدلجریان آب زیر زمینی برای پیش بینی سطح آب در دو سال آینده ساخته شد. به علت نوسانات کمتر در تراز آب زیر زمین، بهمن 1381 به عنوان شرایط پایدار مورد واسنجی قرار گرفت. سپس کالیبراسیون مدل برای شرایط ناپایدار به مدت یکسال (اسفند 1381 تا اسفند 1382) انجام داد. در ادامه انالیز حساسیت انجام و صحت سنجی مدل نیز برای یک سال (اسفند 1382 لغایت اسفند 1383) صورت پذیرفت . نتایج نشان می دهد که تغذیه مصنوعی باید در 2 حوضچه ی شرقی و جنوبی انجام شود. تا اثرات مخرب نزدیک شدن بیش ازحد سطح آب را در دشتکاهش دهد و باعث آلودگی و تبخیر آبهای زیر زمینی نشود. در ادامه به منظور استفاده بهینه از آب موجو در پشت سد و کاهش تبخیز آب، پیشنهاد گردید که تغذیه سفره در طول 7 ماه (بهمن تا شهریور) صورت گیرد، به نحوی که از 18 میلیون متر مکعب آب موجود برای تغذیه، 6 میلیون متر مکعب در حوضچه شرقی و 12 میلیون متر مکعب در حوضچه جنوبی، تزریق گردد که پس از2 سال سطح آب سفره به طر متوسط ، (1/61) متر بالاتر می آید.

آبخوان ، شبیه سازی ، مادفلو ، پیش بینی ، تغذیه مصنوعی