آبتین عطایی - عضو هیات علمی گروه مهندسی انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقی
بهزاد شیخ بیگی - کارشناس ارشد مهندسی انرژی، شرکت کولر هوایی آبان
حامد امیری - کارشناس ارشد مهندسی انرژی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی

آماده سازی مواد خام، پخت و تبدیل کلینکر به سیمان از مهمترین مراحل فرایند تولید سیمان هستند که در آنها صرفه جویی در مصرف انرژی الکتریکی و حرارتی بسیار مطلوب است. بهره برداری از حرارت های تلف شده بیشتر به فرایند پخت که در ان سوخت مصرف می شود اختصاص می یابد. حدود 30 درصد قیمت نهایی سیمان تولیدی را قیمت سوخت در بر می گیرد که این امر اهمیت بازیافت انرژی های اتلافی و کاهش شدت مصرف انرژی الکتریکی و حرارتی را در کارخانجات سیمان نشان می دهد. در این تحقیق نحوه بازیافت انرژی از گریت کولر کارخانه سیمان هگمتان مورد بررسی قرار گرفته است. از حرارت هوای اضافی خنک کن می توان برای خشک کردن مواد خام، خشک کردن زغال، تولید بخار، پیش گرم کردن مازوت و تولید آب گرم استفاده نمود. پس از بررسی راه های فوق در کارخانه سیمان هگمتان، مشخص شد که تولید آب گرم و پیش گرم کردن مازوت مناسبترین و اقتصادی ترین طرح جهت بازیافت حرارت هوای اضافی است. در صورت استفاده از انرژی اتلافی هوای داغ خروجی گریت کولر برای پیش گرم کردن مازوت، سالانه در حدود 445 میلیون ریال صرفه جویی اقتصادی در پی دارد و در صورت استفاده از آن برای گرمایش آب بهداشتی و گرمایشی کارخانه، سالانه حدود 120 میلیون ریال صرفه جویی اقتصادی دارد. با توجه به میزان سرمایه گذاری هر یک از این طرح ها زمان بازگشت سرمایه در طرح اول و دوم به ترتیب 1/53 و 1/47 سال می باشد. با اجرای این طرح ها، بازدهی خنک کن نیز در حدود 5/1 درصد افزایش خخواهد یافت. طراحی نرم افزاری سیستم بازیافت انرژی با نرم افزار Aspen B-JAC، یافتن میزان صرفه جویی اتقتصادی سالانه ناشی از به کار گیری موتورهای دور متغیر (VSD) در فن های عمده کارخانه سیمان هگمتان، با استفاده از نرم افزار Fan Save3 از جمله اقدامات انجام شده در این تحقیق می باشد که به طور کامل مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین میزان انتشار آلاینده های هوا نیز با استفاده از نرم افزار محاسبه گردیده است. صحت محاسبات کلیه موارد فوق به تایید شرکت کولر هوایی آبان رسیده است.