داود اخضری - استادیار و عضو هیئت علمی گروه مرتع و آبخیزداری دانشگاه ملایر
فریبا اصلانی - دانش آموخته دوره کارشناسی ارشد مرتعداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

آب یکی از عوامل محدودکننده‌ی مهم برای تولیدکنندگان محصولات کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک جهان به شمار می‌رود، این ماده از لحاظ اقتصادی در بسیاری از مناطق جهان به خصوص مناطق خشک و نیمه خشک به یکی از منابع بسیار مهم تبدیل شده است. تنش‌های خشکی باعث تغییراتی در رشد گیاهان دارویی و در مقدار و کیفیت مواد موثره آن‌ها از جمله اسانس‌ها می‌گردند. اکثر مطالعات انجام شده در زمینه آثار خشکی بر گیاهان زراعی متمرکز بوده است بنابراین هدف از انجام این تحقیق بررسی اثر تنش خشکی روی برخی شاخص‌های فیزیولوژی و فنولوژی گیاه دارویی کاسنی می‌باشد. کاسنی با نام علمی Cichorium intybus L گیاهی است دارویی و چند ساله که در اغلب نقاط ایران دیده می‌شود. توجه به اهمیت و نقش گیاهان دارویی در صنایع مختلف و کمبود منابع آب و فراوانی مناطق خشک در کشور به ضرورت انجام این پژوهش می‌افزاید. برای انجام این تحقیق در ابتدا با بهره‌گیری از روش کاملاً تصادفی نمونه‌برداری صورت گرفت. جهت انجام آزمایش‌ها بر پایه روش کاملاً تصادفی و کشت گلخانه‌ای، 3 سطح مختلف خشکی (سطح شاهد (آبیاری در حد ظرفیت زراعی)، سطح خشکی 6- بار وسطح خشکی 10- بار در نظر گرفته شد. پس از گذشت زمان برخی شاخص‌ها فیزیولوژی و فنولوژی گیاه شامل طول ساقه، وزن ساقه، طول ریشه، وزن ریشه، محتوای پروتئین و میزان اسانس گیاه در آزمایشگاه اندازه‌گیری شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که تنش خشکی تأثیر معنی‌داری بر خصوصیات فیزیولوژیک و فنولوژیک گیاه کاسنی دارد به این صورت که با افزایش تنش خشکی،‌طول و وزن ساقه، طول و وزن ریشه، ریشه سطح برگ، میزان پروتئین محلول در گیاه و محتوای اسانس به طور معنی‌داری کاهش یافتند.

کاسنی، تنش خشکی، خصوصیات فنولوژی، خصوصیات فیزیولوژی