مینا عمرانی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، موسسه آموزش عالی غیرانتفاعیسپهر، اصفهان
آمنه بختیارنصرآبادی - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان،

هنر بصری اسلامی، انعکاس بصری کلام قرآن است که از توحید سرچشمه می گیرد و در برخورد با سطح نیروی متخیله انسان بهصورت بصری متبلور میشود. این هنر بیش از هر چیز در قالب خوشنویسی و معماری مساجد نمود یافتهاست که در ایران ،این دو یعنی معماری و خوشنویسی در کنار یکدیگر معماری تزیینی را نیز به وجود آورده اند . مقاله حاضرپژوهشی است درباره تاثیر تزیینات خطی مساجد بر مخاطب که با بررسی مبانی خطوط و استخراج وجوه مشترک آنها،تاثیراتشان را از لحاظ زیباییشناسی و عملکردی متناسب با اشتراکات انسانی تحلیل نموده است. بر این اساس در این مقاله سعی شده با بررسی های میدانی و کتابخانه ای تاثیر تزیینات خطی مساجد بر مخاطب را با نگاهی ویژه به مسجد جامع اصفهان و اندیشه بورکهارت مورد بررسی قرار دهد و با روش کیفی داده های مقاله را تجزیه و تحلیل نماید. نتایج پژوهش حاکی از آن است که هنر مقدس خوشنویسی دارای قابلیتهای متنوعی است که بر فطرت انسان تاثیرگذار است و بهانسان کمک می کند تا از حجاب وجود مادی بگذرد و جلوه های معنوی را دریابد. در واقع هر حرفی شخصیتی مستقل دارد و از طریق شکل بصری خویش کیفیت الهی ویژه ای را القا میکند.

هنراسلامی، تزیینات خطی ، تیتوس بورکهارت، مسجد جامع اصفهان