فریبا بیگ پناه - دانشجوی کارشناسی ارشد بیابانزدایی، دانشگاه ایلام
خدیجه کریمیان - دانشجوی کارشناسی ارشد بیابانزدایی، دانشگاه ایلام
مرزبان فرامرزی - استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام

هدف از انجام این مطالعه بررسی اثر تغییرات کاربری های مختلف د ر دشت مهران بر روند بیابانی شدن منطقه می باشد. طی دهه اخیر در این منطقه بروز خشکسالی های متوالی و سالهای کم باران سبب تغییرات کاربری اراضی و تغییر در چشم اندازهای طبیعی منطقه شده است. افزایش ناهمگونی در تصاویر ماهواره ای را مر توان به عنوان شاخصی از بیابانزایی محسوب کرد، زیرا داده های ماهواره ای در زمانهای مختلف و باندهای طیفی مختلف موجود بوده و کارایی آنها در بسیاری از شاخص های بیابانزایی آشکار گردیده است، بنابراین داده های ماهواره ای می تواند در مطالعات بیابانزایی کارساز باشد. بدین منظور در این تحقیق ابتدا تصاویر حاصل از ماهواره لندست (TM) و (ETM) مربوط به دو بازه ی زمانی 1984 و 2007 تهیه شد بعد از پردازش های اولیه ترکیب RGB در قالب باند 2، 3 و 4 اقدام به عملیات تصحیح هندسی و تصحیح رادیومتریک شد. سپس با توجه به بازتاب حاصل از هر بخش تصویر، اقدام به طبقه بندی در قالب کلاسهای مرتع، زراعت آبی، زراعت دیم، جنگل، مناطق مسکونی، منابع آبی و خاک لخت شد. نتایج به دست آمده از پردازش و مقایسه تصاویر حاکی از آن بود که در دشت مهران، سطح مراتع زراعت دیم و زراعت آبی افزایش محسوسی داشته است. مناطق مسکونی نیز روندی تصاعدی و چشمگیر داشته اند. در مقابل منابع آب محدودتر شده و سطح اراضی جنگلی به یک هفتم میران موجود در سال 1984 رسیده است.

تغییرات کاربری اراضی، تغییر اقلیم، بیابانزایی، RS و GIS، جنوب دشت مهران