بهروز محمدی یگانه - عضو هیات علمی گروه جغرافیای دانشگاه زنجان ، سال آخر دکتری تخصصی جغرافی

مناطق خشک و نیمه خشک جزوء مناطق محدود کننده زندگی انسان هستند . عامل محدودیت کمبودآب ، بارندگی کم و نامنظم ، رطوبت پائین ، تابش شدید خورشید ، گرما و درجه حرارت بالا ، نوسانات شدیدفصلی و روزانه درجه حرارت و وزش بادهای شدید است . زندگی انسان در این مناطق نیازمند سازمان بندیهای منظمی است .برنامه ریزی شهری و سکونتگاهی در این نواحی علمی ، بومی و برخاسته از شرایط جغرافیائی و تاریخی نبوده و همین امر موجب فشار بر منابع انرژی گردیده است .در مجموع تاسی به شهرسازی سنتی و روستائیان از لحاظ اقتصادی و زیست محیطی قابل تعمل و بررسی است .تکنولوژی جدید استفاده از پنکه ، کولر و انرژی حاصل از گاز ، نفت و … را جانشین روشهای سنتی نموده ولی انرژی ارزان دلیلی برای کنار گذاشتن روشهای قدیمی نبوده و می توان با احداث ایوان ، تعبیه مناسب پنجره ها ، سکونتگاههای دوکله ای ، سقفهای دوپوش ، انتخاب مصالح مناسب از لحاظ بافت و رنگ ،ابعادمناسب دیوارها ، ایجاد سایه ، تراکم بهینه دربافت معابرومنازل ، احداث زیر زمین ، استفاده از رنگهای مناسب ، آب نما ، بادگیر ، حوض ، خارخانه و سردآبه بدون فشار بر منابع انرژی و استفاده از انرژیهای فسیلی به هدف رسید با توجه به کمتر شدن تحرک در میان برخی از مردم در بکار بردن روشهای سنتی ؛ احداث دست انداز دربامها ، مشبک کردن آنها ، کاشت درختان و گیاهان مقاوم به خشکی ، استفاده از صفحات متحرک و عایق کاری مناسب درایجاد هوای مطبوع درسکونتگاهها می تواند موثر باشد .