مرتضی خرمی - پژوهشگر مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن

یکی از الزامات اساسی در طراحی و اجرای ساختمانها، تعبیه سیستم تهویه هواست. امروزه این موضوع بدیل پیشرفتهای صنعتی و دسترسی آسان به منابع انرژی فسیلی از طریق سیستمهای تهویه مصنوعی مانند کولر، چیلرها و مانند آن انجام می شود. در حالیکه بررسی اجمالی از شیوه های بکار گرفته شده توسط پیشینیان در مورد رفع نیاز تهویه ساختمانها نشان می دهد که هنر و خلاقیت آنها در بکارگیری نیروها و انرژی طبیعی سبب شده بود تا بدون نیاز به وسایل مکانیکی، جریان هوای مطبوعی را در طول سال در فضاهای داخل ساختمان ایجاد نمایند. در تحقیق حاضر ابتدا ویژگی ها و اصول حاکم بر ساخت سیستمهای تهویه طبیعی برای ایجاد سرمایش و در ساختمانها مورد بررسی قرار گرفته و در این راستا عملکرد بادگیر به عنوان یکی از شاهکارهای معماری گذشته تشریح شده است، سپس با الگو گرفن از ایده های کلی مربوط به آن ، روشهایی برای استفاده از تهویه طبیعی هوا در فصول گرم سال در ساختمانهای متعارف ارائه می شود که در مناطق مختلف ایران از جمله مناطق گرم و مرطوب، گرم و خشک و حتی معتدل و مرطوب نیز قابل استفاده می باشد.