آزاده صالحی - دانشجوی کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، د
مسعود طبری - دانشیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تر
جهانگرد محمدی - دانشیار گروه خاکشناسی، دانشکده خاکشناسی، دانشگاه شهرکرد
علی رضا علی عرب - دانشجوی دکتری جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه ت

گسترش بی رویه شهر تهران و آلودگی هوای آن نیاز به افزایش سرانه فضای سبز را ایجاب می کند. با توجه به محدودیت منابع آبی و ضرورت استفاده بهینه از این منابع، اهمیت کاربرد فاضلاب های شهری در مواردی که به کیفیت پایین تری از آب آشامیدنی مانند آبیاری پارک ها و فضای سبز نیاز است مشخص می گردد. مشکل اساسی کاربرد فاضلاب در آبیاری، وجود عناصر سنگین و سمی موجود در آن می باشد. در این تحقیق، تاثیر آبیاری با فاضلاب شهری بر غلظت فلزات سنگین برگ درختان کاج تهران(Pinus eldarica Medw.) در فضای سبز جنوب تهران مطالعه شد. برای این مقصود، چهار پلات 30 × 30 متر در عرصه آبیاری با فاضلاب و چهار پلات 30 × 30 متر در عرصه آبیاری با آب چاه به صورت تصادفی- سیستماتیک انتخاب شد. نزدیک به پایان فصل رشد در هر یک از پلات ها چهار درخت به صورت تصادفی انتخاب گردید و از وسط تاج هر درخت نمونه های برگ جمع‌آوری شد. غلظت فلزات سنگین Cr, Cd, Ni, Pb, Mn, Zn, Cuدر برگ ها پس از خشک شدن در آون و هضم اسیدی، با دستگاه جذب اتمی تعیین گردید. نتایج نشان داد که غلظت Cu, Zn, Mn برگ درختان کاج تهران در عرصه آبیاری شده با فاضلاب به طور معنی داری بیش از آنها در عرصه آبیاری شده با آب چاه است. سایر فلزات سنگین Cr, Cd, Ni, Pb در نمونه های برگ مشاهده نشد.

فاضلاب شهری، فلزات سنگین، فضای سبز، آبیاری، کاج تهران