مظفر فیروزمنش - عضو هیات علمی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی کردستان
عبدالله قوامی - کارشناس سازمان بازیافت و تبدیل مواد شهرداری سنندج و عضو IAEH
فاطمه خالدیان - کارشناس مرکز بهداشت شهرستان سنندج
بهزاد شاهمرادی - کارشناس ارشد مهندسی علوم محیط زیست و عضو IAEH

با توجه به اهمیت آلودگی زباله‌های مراکز بهداشتی درمانی و بیمارستانی به عنوان منبع آلوده کننده محیط زیست که شامل زباله‌های معمولی و محیط‌های کشت و عوامل بیماری‌زای پاتولوژیک ظروف آلوده به این مواد و وسایل و ابزار نوک تیز لوازم استفاده شده در این مراکز جزء مواد زائد بیمارستانی به حساب می‌آیند. توسعه مراکز بهداشتی درمانی توأم با افزایش مواد زائد این مراکز می‌باشد هدف این مطالعه تعیین مواد زائد عمومی و ویژه مراکز بهداشتی درمانی شهری و بیمارستانی شهر سنندج می‌‌باشد. جامعه آماری شامل مواد زائد کلیه مراکز بهداشتی درمانی شامل 6 بیمارستان، 21 مراکز بهداشتی درمانی، 8 آزمایشگاه، 29 داروخانه و 39 مطب و ساختمان پزشکان است. که با مشاهده و مصاحبه توزین و تعیین حجم صورت گرفته مراحل تولید جابجایی، جمع‌آوری، انتقال و روش دفع و همچنین محل نگهداری موقت و شیوه دفع مورد بررسی قرار گرفته است. روش مطالعه، توصیفی و مشاهده‌ای مقطعی(crooss sectional) بوده و نتایج داده‌ها از طریق نرم‌افزار آماری spss win با استفاده از آمار توصیفی محاسبه شد. نتایج مطالعه نشان می دهد که زباله سرانه هر تخت حدود 2/02 کیلو و حجم سرانه 7/12 لیتر می باشد. وزن کل زباله عمومی بیمارستانها 3/601 کیلو و حجم آن به 2171 لیتر در یک شبانه روز بوده و وزن زباله ویژه بیمارستانها 387/5 کیلو و حجم آن 1488 لیتر و کل زباله عمومی تولید شده در یک شبانه روز 710/57 کیلو که حجم آن 2622/4 لیتر بوده و کل زباله ویژه تولیدی در یک شبانه‌روز 486/91 کیلو که حجم آن 18/97/5 لیتر می‌باشد. مواد زائد بهداشتی درمانی نتیجه ارائه خدمات بهداشتی و درمانی می‌باشد در مواد زائد مراکز بهداشتی درمانی وعلاوه بر شش عنصر موظف باید دو عنصر موظف کاهش پتاسیل خطرزائی و مراقبتهای بعد از دفن و دفع را هم به عناصر موظف اضافه کرد مقدار مواد زائد بیمارستانی سنندج سرانه مواد زائد هر تخت 2/02 کیلوگرم است با توجه به اندازه‌گیری دانشگاه علوم پزشکی تهران که حدود 2/63 کیلوگرم اندازه‌گیری شده و همچنین با مقایسه جدول کشورهای اروپایی آلمان 3/56 کیلو انگلستان 3/25 کیلوگرم نشانگر این است که هر چه وسعت خدمات افزونتر و درجه تخصص بیشتر، و سطح زندگی بالاتر باشد. میزان مواد زائد بیمارستانی بیشتر است.

مواد زائد ویژه، مواد زائد عمومی، بیمارستان و مراکز بهداشتی درمانی