احسان یارمحمدی
منوچهر چیت سازان
کاظم رنگزن
جابر مظفری زاده

رودخانه ها مهمترین ومتداولترین منابع تأمین آب آشامیدنی،کشاورزی و صنعت به شمار می آیند و بعلت اینکه از بسترها و مناطق مختلفی می گذرند و در ارتباط مستقیم با محیط پیرامون خود هستند نوسانات کیفی زیادی دارند. ازاینرو بررسی و پیش بینی تغییرات پارامترهای کیفی آب درطول یک رودخانه بایستی مورد توجه قرار گیرد. جهت تحقق این امر، مدل های کیفیت آب متعددی در زمینه مدیریت و حفظ کیفیت آب استفاده می شود. از بین مدل های موجود، امروزه مدل های شبکه های عصبی مصنوعی مورد توجه زیاد قرار گرفته اند. شبکه های عصبی مصنوعی نوعی سیستم هوشمند مصنوعی هستند که از روی سلول های عصبی موجودات زنده شبیه سازی شده اند ودر یادگیری، پردازش و ذخیره اطلاعات روش مغز انسان را تقلید می کنند. به عبارت دیگر، شبکه های عصبی مصنوعی یک ساختار ریاضی هستند که ترکیبات غیر خطی جهت ارتباط بین ورودی ها و خروجی های سیستم را برقرار می سازند. مدل های شبکه های عصبی مصنوعی می توانند با دقت قابل قبول تغییرات متغیر مورد نظر را پیش بینی نمایند. این تحقیق بر روی رودخانه کرخه، با استفاده از پارامترهای اندازه گیری شده در3 ایستگاه موجود در طول رودخانه (ایستگاه های پای پل، حمیدیه، جلوگیر) انجام شده است. بدین منظور روز سال، دبی، اشل سطح آب و دمای آب اندازه گیری شده در این ایستگاه ها به عنوان ورودی های مدل در نظر گرفته شد و با استفاده از مدل شبکه عصبی، پارامترهای هدایت الکتریکی (EC)، نسبت جذب سدیم (SAR) و کل املاح محلول (TDS) اندازه گیری شده در ایستگاه ها شبیه سازی گردید. نتایج بدست آمده، توانایی بالای شبکه های عصبی مصنوعی را در شبیه سازی کیفیت آب رودخانه کرخه نشان داد.

کیفیت آب، شبکه¬های عصبی مصنوعی،رودخانه کرخه، EC، SAR،TDS