اکبر گندمکار - تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، بخش تحقیقات خاک و آب
مصلح الدین رضائی
مجتبی فتحی

تشکیل کمپوست فرایندی بیولوژیکی است که طی آن میکروارگانیسم های هوازی گرمادوست، بخش اعظم مواد آلی را به آب، CO2 و هوموس تبدیل می نمایند. سوزاندن بقایای گیاهی(کاه و کلش گندم و...) علاوه بر آلودگی محیط زیست و نابودی منابع، موجب نابودی میکروارگانیسم ها، هوموس، شوری، فرسایش و در نهایت از دست رفتن توان تولید خاک میگردد. در این تحقیق زارعین با نحوه ساخت کمپوست از بقایای گندم، ذرت، کنجد و باگاس نیشکر، با روش روباز که از روشهای موثر و کم هزینه است، آشنا گردیدند. در ابتدا قطعات گیاهی خرد گردید، سپس به میزان ده درصد، به توده کود دامی تازه(به عنوان منبع میکروارگانیسم) اضافه شده و با کود اوره نسبت کربن به نیتروژن حدود30-20 تنظیم گردید. عمل آبپاشی و زیرو روکردن توده به مدت سه ماه انجام گرفت. استفاده از کمپوست حاصل موجب افزایش رشد و نمو و عملکرد دانه گندم به میزان 20 درصد در یک مزرعه و 4/13 درصد در مزرعه دیگر، و افزایش عملکرد دانه ذرت به میزان7/8 درصد شد. اثرات باقیمانده کمپوست در زراعت بعدی نیز مشهود بود. تولید انواع کمپوست و اعمال یارانه موجب ترویج استفاده از کمپوست توسط زارعین، افزایش مواد آلی خاک و جلوگیری از آلودگی محیط زیست است.

بقایای گیاهی، کمپوست، سوزاندن، گندم، ذرت