محمد نوری سپهر - دکتری بهداشت محیط، عضو هیئت علمی و استادیار دانشگاه علوم پزشکی سمنان

اهداف کلی : وسائل نقلیه دریایی و زمینی که در زمینه حمل ونقل کالا و مسافر فعالیت دارند ، منبع اصلی آلودگی آبهای ساحلی و بندرگاهها ، به آلاینده های نفتی می باشند. تخلیه آلاینده های نفتی ناشی از فعالیت های مختلف بندری و وسایل حمل و نقل زمینی و دریایی است که آب های ساحلی و بندرگاه ها را مورد تهدید جدی قرار داده است . بد منظره کردن محیط های بندری برای فعالیت های توریسم و گردشگری ، آلودگی آبهای ساحلی و موجودات دریایی به ترکیبات نفتی ، مخاطرات آتش سوزی و ایمنی در بنادر ،بر هم زدن اکوسیستم دریایی و سواحل جملگی از عوارض تخلیه آلاینده های با منشا مواد نفتی در بنادر است . هدف از ارائه این مقاله علاوه بر معرفی آلاینده های نفتی و اثرات سوء آنها بر آبهای ساحلی به مدیریت کنترل با تاکید بر روش های تصفیه ارائه گردیده است . روش جمع آوری داده ها : این مقاله از نوع مروری بوده که با بررسی منابع و مراجع معتبر علمی تدوین و نگارش شده است . سعی گردیده است که به تجارب کشورهای مختلف ، توصیه سازمان های بین المللی و کنوانسیون های جهانی در این خصوص اشاره شود . ضمن آنکه، مبانی پایش کیفیت آبهای ساحلی در بنادر بر اساس استانداردهای بین المللی تشریح شده است . نتیجه گیری : آلاینده های نفتی که با شاخص روغن و چربی در منابع آبی پایش می شود ، از طریق وسایل حمل و نقل دریایی و زمینی که کار جابجائی کالا ، ترخیص و یا بارگیری را بر عهده دارند به منابع آبهای ساحلی در بنادر وارد می شوند . این عوامل علاوه بر بد منظره کردن محیط زیست باعث کاهش نور و اکسیژن محلول ( DO) ، افزایش مواد آلی شامل انواع هیدروکربن های خطی و حلقوی می گردد . این مواد قابلیت تجمع در بدن موجودات دریایی را دارد که در صورت تغذیه توسط انسان موجب مخاطرات بهداشتی می گردد. ضمن آنکه دفع آلاینده های نفتی به محیط های آبی با عث برهم زدن اکوسیستم آبهای ساحلی می گردد. جلوگیری از تخلیه آلاینده ای نفتی به دریا و بنادر مهم ترین راه پیشگیری از آلودگی آبهای ساحلی و بندری است. روشهای مختلفی مانند جداسازی ثقلی ، شناورسازی ، انعقاد و لخته سازی ، فیلتراسیون غشائی ، بهسازی بیولوژیکی (Bioremidation) ، استفاده مجدد ، استفاده از جاذب ها ، در زمره روش هایی هستند که در حذف مواد نفتی از آب کاربرد دارند .

بنادر ، آبهای ساحلی ، آلاینده های نفتی ، مدیریت کنترل