حمیده حسین زاده
ادوین صفری

تولید کمپوست از زباله های شهری در اغلب شهرهای ایران از جایگاه ویژه ای در میان سایر روشهای دفع و یا تصفیه زباله شهری برخوردار می باشد. علی رغم عدم صرفه اقتصادی تولید کمپوست در بسیاری موارد، کاهش آلودگیهای ناشی از شیرابه و گازهای گلخانه ای در محل های دفن زباله و نیز کاهش حجم زباله و امکان استفاده از محصول تولیدی در بهبود ویژگیهای فیزیکی خاک از جمله مزایایی است که باعث رشد این رویکرد در مدیریت مواد زائد جامد شده است. علاوه بر کیفیت عمومی محصول تولیدی، میزان انواع آلاینده های بعضا خطرناک از جمله فلزات سنگین نیز بایستی به عنوان معیار قابلیت استفاده از کمپوست در نظر گرفته شود. در ایران تا کنون استانداردی در این رابطه تهیه نشده است. بر همین اساس در این مطالعه، غلظت فلزات سنگینی چون کادمیوم، کروم، نیکل، سرب، روی، آهن و مس در نمونه های انواع مختلف کمپوست تولیدی از زباله های شهری تهران اندازه گیری شده و نتایج با استانداردهای کشورهای اروپایی، ایالات متحده آمریکا و کانادا مورد مقایسه قرار گرفتند. این مقایسه نشان می دهد که تنها غلظت مس در مورد کمپوست غیر گرانوله از حداکثر غلظت استانداردهای سایر کشورها بالاتر بوده و سایر فلزات در محدوده استانداردهای یاد شده قرار دارند. در این میان، سرب در محدوده حداقل غلظت استاندارد کشورهای دیگر قرار دارد. اگرچه اندازه گیری سایر فلزات سنگین چون جیوه نیز در مطالعات بعدی توصیه می شود، در عین حال نتایج نشان می دهد که به دلیل بالا بودن میزان مواد آلی فسادپذیر در زباله ورودی به سیستم تولید کمپوست و نیز جداسازی ولو محدود فلزات از زباله، کمپوست تولیدی به لحاظ آلودگی به فلزات سنگین مورد مطالعه در محدوده استانداردهای جهانی قرار داشته و از این نظر قابل استفاده می باشد.

مواد زائد جامد شهری ،کمپوست ،فلزات سنگین ،خطرات بیولوژیکی