آزاده محمدی گلرنگ - کارشناس ارشد مدیریت محیط زیست و مسئول کارشناسان سازمان مدیریت پسماند
سجاد حسینی - مدیر روابط عمومی سازمان مدیریت پسماند شهرداری رشت
سیامک دوستدار - مدیر عامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری رشت

از مشکلات عمده در ارتباط با مدیریت مراکز دفن مواد زاید شهری، آلودگی ناشی از شیرابه های تولید شده در منابع مختلف زیستی از جمله خاک می باشد. اصولاً مراکز دفنی که در نواحی با بارندگی زیاد قراردارند (استان گیلان- سراوان) تولید شیرابه به مراتب بیشتر از مراکز دفن دیگر است؛ در نتیجه خطر جاری شدن شیرابه و آلودگی آن ها نسبتاً بالاست. محل تلنبار سراوان به عنوان تنها محل دفع پسماندهای تولیدی حوزه مرکزی گیلان و بزرگترین سایت دفع شمال کشور می باشد. این محل در 20 کیلومتری جنوب شهر رشت ( º49 و '37 شمالی وº 37 و ´4 شرقی ) در ارتفاع 200 متری از سطح دریا واقع شده است. با توجه به میزان بالای مواد آلی، درصد بالای رطوبت (63% وزنی) پسماندها می توان برآورد کرد میانگین حجم شیرابه تولیدی حدود 125 مترمکعب در روز است. لذا با در نظر گرفتن شیب کم زمین، پایین بودن قابلیت زهکشی طبیعی، همجواری با دریا، نفوذ پذیری بالای خاک منطقه از یک سو و همچنین وجود بافت لومی شنی با سنگریزه در محل تلنبار زباله امکان نفوذ شیرابه از خاک محل تلنبار زباله که بدون لایه نفوذناپذیر می باشد، بسیار بالاست. عدم پیش بینی لازم و مدیریت نادرست درگذشته های نه چندان دور، سبب ایجاد انواع آلودگی در این محدوده شده است. تحقیق موجود به بیان شرایط بزرگترین دفنگاه غیربهداشتی شمال ایران و اثرات ناشی از آن بر خاک محدوده می پردازد تا با استفاده از اطلاعات حاصله در این خصوص مدیریتی صحیح به منظور حفظ منابع زیستی اعمال گردد.

آلودگی خاک، دفنگاه، سراوان، شیرابه