تکتم شهریاری - دانشجوی دکتری مهندسی محیط زیست دانشگاه تهران
ناصر مهردادی - استاد دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران

از زمانهای بسیار قدیم که انسان زندگی گروهی را شروع کرده و در شهرها زندگی نمود، دفع فاضلاب از محیط اطراف خود را یک امر ضروری می دانسته و اقدام به دفع فاضلاب از مسیر کانال های ساخته شده با دیوارهای آجری و سفالی نموده است.امروزه در بسیاری از مناطق جهان فاضلاب منازل توسط شبکه فاضلاب شهری جمع آوری گردیده و به تصفیه خانه می رود، پس از آن از پساب تصفیه شده در مصارف کشاورزی، پرورش ماهی و سایر موارد استفاده می شود. یکی از تجهیزاتی که در شبکه جمع آوری فاضلاب شهری از اهمیت خاصی برخوردار است، لوله می باشد، که توسط آن فاضلاب جمع آوری و انتقال می یابد. لوله انواع گوناگون دارد. مطالعه حاضر به جهت بررسی انواع گوناگون لوله های شبکه جمع آوری فاضلاب در گذشته و حال و نکات مورد توجه در مورد آنها می باشد. در نهایت لوله های رایج در چند کشور دنیا که براساس تکنولوژی و دانش روز حاصل شده و لوله های ساخت کشورمان بررسی می گردد.

سفال، فولاد، چدن، بتن، پی وی سی، پلی اتیلن