محمد شکوهیان - عضو هیات علمی مهندسی عمران محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد
بهاره محبان - دانشجوی مهندسی صنایع دانشگاه فردوسی مشهد
محمدجواد مرادی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد

امروزه با رشد روز افزون جمعیت و افزایش شتابان نیازهای انسان، سازمان ها و صنایع زیادی در بخش های مختلف ایجاد شده اند. مدیریت ناصحیح این سازمان ها و صنایع جهت رفع این نیازها، سبب لطمات جبران ناپذیری به طبیعت و محیط زیست می شود. در حال حاضر نگاه چند بعدی به مسئله مدیریت خرد و کلان یکی از مهم ترین چالش های بخش مدیریت شده است. یکی از دیدگاه های مدیریتی، مدیریت زیست محیطی است که از طریق حسابرسی مدیریت محیط زیست(Environmental Management Accounting) مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. در حسابرسی مدیریت زیست محیطی(EMA)، شناسایی، جمع آوری، آنالیز و ارائه اطلاعات به سیاستگزاران و برنامه ریزان صنایع در زمینه عملکرد و هزینه های زیست محیطی سازمان و صنایع مربوطه انجام می گیرد. حسابرسی مدیریت زیست محیطی تاکید ویژه ای بر ارزیابی هزینه های زیست محیطی دارد و دو پارامتر حفاظت محیط زیست و اقتصاد را در کنار هم و بصورت مکمل یکدیگر در نظر می گیرد. در این راستا، ابزارهای متعددی برای آنالیز مدیریت عملکرد و رویکرد استراتژیک وجود دارد که از آن جمله می توان به روش برگه امتیازدهی تعدیل شده کاپلان(Balanced Scorecard) اشاره نمود. بر اساس این ابزار آنالیز، سیستم عملکرد مدیریتی از چهار بعد مالی، مشتری مداری، فرآیند کسب و کار و رشد و آموزش مورد بررسی قرار می گیرد. در این مقاله سعی شده است مفاهیم حسابرسی مدیریت زیست محیطی و روش برگه امتیازدهی تعدیل شده معرفی شود و نقش و اثر بعد زیست محیطی بعنوان بعد پنجم در برگه امتیازدهی تعدیل شده مورد بررسی قرار گیرد

حسابرسی مدیریت محیط زیست(EMA)، برگه امتیازدهی تعدیل شده(BSc)، حفاظت محیط زیست، اقتصاد