احمدرضا یزدانبخش - دانشیار دانشکده بهداشت- دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
اکرم نجفی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط- دانشکده بهداشت –دانشگاه ع
اشرف مظاهری تهرانی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط- دانشکده بهداشت –دانشگاه ع
هاجر شریفی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط- دانشکده بهداشت –دانشگاه ع

سابقه و هدف: آلودگی فاضلاب‌های صنعتی با یون کروم شش ظرفیتی یکی از مشکلات و نگرانی‌های زیست محیطی محسوب می‌شود. روش‌های مختلفی جهت حذف کروم وجود دارد. حذف بیولوژیکی به دلیل اقتصادی بودن از دیر باز مورد توجه بوده است. هدف از این مطالعه تعیین کارایی کاربرد لجن بیولوژیکی در حذف کروم از محلول‌های آبی می‌باشد. مواد و روش‌ها: این تحقیق به صورت تجربی در آزمایشگاه و در سیستم بسته انجام شد و اثر غلظت اکسیژن محلول، غلظت اولیه کروم، غلظت لجن و دما بر میزان حذف کروم ۶ ظرفیتی مورد بررسی قرار گرفت. لجن از تصفیه خانه فاضلاب شهری جمع آوری و پس از انتقال به آزمایشگاه و تعیین MLSS وارد راکتورهای آزمایش شد و محلول حاوی کروم ۶ ظرفیتی با غلظت مشخص و محلول مغذی به آن اضافه گردید. در هر مرحله نمونه‌های خارج شده از راکتور فیلتر و میزان کروم در آن ها اندازه گیری شد. یافته ها : بررسی اکسیژن محلول در غلظت های mg/L 0،5،8 در mg/L 2500 MLSS=،7 PH=، غلظت mg/L۲۰ کروم و زمان تماس ۲۴ ساعت نشان داد با افزایش غلظت اکسیژن راندمان حذف کاهش می‌یابد. در غلظت‌های کروم mg/L5،10،20،40،80،100، زمان تماس ۲۴ ساعت، mg/L5 DO=، mg/L2500 MLSS=و 7 PH= با افزایش غلظت اولیه کروم تا mg/L ۲۰ راندمان حذف کاهش و از این غلظت به بعد افزایش و از غلظت mg/L ۸۰ مجدداً کاهش می‌یابد. بررسی غلظت های لجن g/L1،2،3،4،5 زمان تماس 24 ساعت، mg/L5 DO=، 7 PH=در غلظت کروم mg/L 50 بیانگر افزایش راندمان حذف با افزایش غلظت لجن می‌باشد. در دمای 10،20،30 درجه سانتی گراد، زمان تماس 24 ساعت، mg/L5 DO=، 7 PH= در غلظت کروم mg/L 50، mg/L 4000 MLSS=با افزایش دما راندمان حذف افزایش می‌یابد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد استفاده از لجن فعال دفعی تصفیه خانه‌های فاضلاب می‌تواند با در نظر گرفتن جوانب زیست محیطی جهت حذف کروم مورد استفاده قرار گیرد.

کروم 6 ظرفیتی، لجن فعال دفعی، محلول آبی