فرضعلی فرزانه کندری - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
خشایار بدیعی - دانشیار، عضو هیئت علمی، پژوهشگاه علوم و فناوری رنگ
اسماعیل معصومی - استادیار، عضو هیئت علمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال)

بسیاری از صنایع، مانند نساجی، کاغذ سازی، پلاستیک سازی و رنگرزی، بدلیل حجم بالای مصرف، حجم قابل توجهی مواد رنگزا آلی سمی وارد پسابهای صنعتی می‌نمایند که حتی در غلظت‌های کم محیط‌زیست را تهدید می‌نمایند. همچنین این ترکیبات به ‌دلیل رنگی نمودن آب، از ورود نور کافی به داخل آن جلوگیری نموده و مانع عمل فتوسنتز و در نتیجه ادامه حیات موجودات آبزی می‌گردند. این مشکلات و خطرات سبب گردیده‌ است که برای حذف این مواد، حتی در غلظت‌های بسیار پایین تلاش گردد. روش‌های متنوع تصفیه از قبیل شیمیایی، فیزیکی، بیولوژیکی و ترکیبهای مختلفی از آنها برای تصفیه پسابهای رنگی استفاده شده‌است، اما هر فرآیند محدودیت‌های خاص خود را از نظر قابلیت حذف کامل، کارآمدی و هزینه دارد. فرآیند اکسیداسیون کاتالیستی تر از توانایی بالایی در حذف کامل آلاینده‌ها و تبدیل آنها به مواد معدنی به مراتب کم خطرتر دارد. اما در بیشتر تحقیقات انجام پذیرفته از سیستم‌های بسته جهت این فرآیند استفاده گردیده ‌است که در چنین شرایط اغلب سیستم تابعی از زمان بوده و امکان حذف حجم بالایی از آلودگی وجود ندارد. درضمن در این سیستم‌ها همیشه با مشکل همزدگی روبرو هستیم و بدلیل تماس مواد اولیه و محصولات جانبی واکنش، امکان تولید محصولات خطرناک بسیار بالا است. اما در شرایط استفاده از رآکتورهای ستونی این مشکلات در عمل برطرف گردیده و می‌توان در حجم بالا فرآیند را به‌ انجام رساند. بر همین اساس در تحقیق حاضر از راکتور پیوسته بستر ثابت جهت حذف رنگزای بازی سبز مالاشیت به روش اکسیداسیون کاتالیستی تر توسط آب اکسیژنه استفاده شده‌است. در این فرآیند از نانوکاتالیست فلزات واسطه با ساختار مغناطیسی بر پایه جاذب طبیعی پرلیت استفاده شد. خاصیت مغناطیسی کاتالیست سبب تثبیت آن در ساختار رآکتور پیوسته می‌شود. آزمایش‌های انجام پذیرفته نشان داد که رآکتور مغناطیسی حاضر قادر به حذف بیش از 99 درصد رنگزا است

فرایند اکسیداسیون تر، رنگزای بازی سبز مالاشیت، راکتور پیوسته مغناطیسی، رنگبری، نانوکاتالیست مغناطیسی