امین عسگری نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد مکانیک خاک و پی دانشگاه علم و صنعت
مجتبی میرجلیلی - دانشجوی کارشناسی ارشد مکانیک خاک و پی دانشکده فنی دانشگاه تهران
محمدرضا میرزا حسینی - دانشجوی مهندسی عمران دانشگاه علم و صنعت

واژه diapir و واژه های وابسته به آن همچون diapiric و diapirism از واژه یونانی diapirein به معنای سفتن و سوراخ کردن گرفته شده است این واژه نخستین بار توسط مارزک برای توصیف چین های تاقدیسی کوههای کاراپ که دارای هسته نمکی بوده و در اثر فرار رانده شدن مواد عمیق و نفوذ آنها در لایه های بالایی بوجود آمده اند به کار رفت.و در آغاز این مفهوم برای توصیف تزریق مواد رسوبی به کار برده شد. اما رفته رفته گسترش یافت تا انواع نفوذها از جمله تزریق ماگما را نیز در برگیرد. دراین مقاله مفهوم زمین شناسی گنبدهای نمکی توضیح داده شده و ساز و کار تشکیل و تکوین آنها بررسی می گردد. همچنین نقش دیاپیریسم را در پیدایش ذخایر هیدروکربنی خصوصا نقش دوگانه آن را در جنوب ایران بیان می کنیم.

گنبدهای نمکی ، زمین شناسی ، دیاپریسم ، سازنده رمز ، ذخایر هیدروکربنی