غلامرضا خاکی - دکترای مدیریت ، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شمال تهران

به مفهوم بهره وری از دو منظر می توان نگاه کرد: الف ) منظر فیزیکی – اقتصادی در این منظر بهره وری به عنوان معیاری برای تحلیل نسبت میان ستاده ها به داده ها است. ب) منظر علوم رفتاری – انسانی در این دیدگاه بهره وری معیاری است که با آن عملکرد و نتایج حاصل از تغییر رفتار کارکنان مورد قضاوت قرار میگیرد، در این تلقی عمل بهره ور، عملی است که زائیده نوعی نگرش مثبت ، خلاق و نارضایتمندانه نسبت به وضع موجود است: حال با توجه به تعاریفی که گذشت بهره وری را می توان زائیده تعامل و روابط متقابل بین انسان ، تکنولوژی (سخت افزار)، مواد ، انرژی و سازمانها و سیستم ها دانست. رابطه متقابل بین عوامل توسط مدیریت اطلاعات برقرار می شود و در میان این عوامل، منابع انسانی از بالاترین اهعملت برخوردارند زیرا نهایتا کارامدی دیگر عوامل نیز به وضعیت علمکرد انسان ور فتارهای او مرتبط است . و بر همین مبناست که «بازگشت سرمایه» (RETURN ON INVESTMENT) به عنوان یکی از بارزترین شاخص های ارزیابی بهره وری سازمانی، موهون عامل حیاتی تری تحت عنوان «کارآمدی نیروی انسانی» در زمان مورد نظر (از نظر کمی و کیفی) به کارآمدی منابع انسانی وابسته است. اهمیت این نکته تا آنجایی است که «جی.واتسون» از صاحب نظران مدیریت می گوید: «اگر هر مشکل سازمانی را عمیقا کالبد شکافی کنید در نهایت خواهید دید که آن مشکل ریشه در رفتار های منابع انسانی دارد»