سعید اکبرپور آزاد گله - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
غلامعلی رنجبر - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
علی دهستانی - استادیار پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
علی پاکدین پاریزی - استادیار پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری- دانشجوی دکترای بیوتکنولوژی دانشگاه فردو

آنزیم های کیتینازی از مهمترین خانواده های پروتئینی دخیل در مقاومت به بیماری های قارچی در گیاهان می باشند. این آنزیمها، با تولید مواد متابولیکی هشدار دهنده سیستم دفاعی گیاه را تحریک کرده و با تجزیه اجزای ساختاری قارچها، از رشد آنها در بافت های گیاهی جلوگیری می کنند. در خانواده کدوئیان که شامل تعداد زیادی گونه های زراعی و وحشی است، گونه هایی با مقاومت بالا به بیماری قارچی یافت شده اند که می توانند به عنوان منابع ژنتیکی مقاومت برای انتقال ژن و اصلاح ارقام زراعی حساس مورد استفاده قرار گیرند. در این تحقیق توالی مشابه با گروه های کیتینازی، از گیاه هندوانه ابوجهل جداسازی، توالی یابی و ساختار ژنی آن مورد ارزیابی قرار گرفت. این ژن دارای طولی باربر با 879 جفت باز و فاقد نواحی اینترونی می باشد. مقایسه توالی بدست آمده با توالی سایر کیتیناز های گیاهی ثبت شده در بانک ژن بیانگر شباهت بالای این ژن با سایر کیتینازهای جدا شده از گیاهان خانواده کدوئیان بود که بیشترین شباهت ها با مقادیر 96 و 93 درصد به ترتیب با کتینازهای هندوانه (citrullus lanatus) و خربزه (cucumis melo) وجود داشت. بررسی دامنه های ژنی و مقایسه آن با داده های پایگاه های نوکلئوتیدی و پروتئینی، نشان داد احتمالاً این کیتیناز به گروه کیتیناز های کلاس سه که از انواع اسیدی هستند تعلق دارد. از طرف دیگر، ارزیابی و مقایسه توالی اسید آمینه ای دامنه های ژنی با توالی سایر کیتینازها نشان داد در سطح زیردامنه های ژنها نیز شباهت بالایی وجود دارد.

آنزیم کیتیناز، جداسازی ژن، همسانه سازی، هندوانه ابوجهل