مژگان سلطانی نژاد - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه باغبانی تهران، ایران
سیدمهدی سیدی - پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری، پژوهشکده بیوتکنولوژی گیاهی، تهران، ایران
علی عبادی - دانشگاه تهران، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، کرج، ایران

پستهPistacia vera L.) یکی از درختان مهم اقتصادی ناحیه مدیترانه است، ایران به عنوان مهمترین کشور تولید کننده و صادر کننده پسته دارای بزرگترین ذخایر ژنتیکی این گیاه میباشد که در دنیا بینظیر است. متاسفانه تخریب زیستگاههای طبیعی این گیاه و همچنینتمایل بیشتر باغداران به کشت واریتههای تجاری و رها کردن واریته های محلی به تدریج موجب کاهش تنوع ژنتیکی پسته در کشور شدهاست، بنابراین حفاظت از ژرم پلاسم موجود و تلاش برای نگهداری این گونه مهم اقتصادی ضروری می باشد. نگهداری بذور در شرایط فرا سرد ابزاری قدرتمند برای حفاظت خارج از محلex situ گونه های گیاهی است. در پژوهش حاضر، کارایی تکنیک فراسرد درنگهداری بهینه بذور پسته (رقم سرخس)، مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور گروهی از بذور استریل پس از آبگیری مستق یما در محیطDKWکشت شدند. گروه دیگری از بذور پس از تیمار آبگیری و گروه سوم بدون این تیمار، در ازت ما یع (به مدت دو هفته) نگهداری شده و سپس در محیطDKWکشت شدند. نتایج نشان داد که یک هفته پس از کشت، بذور آبگیری شده 63 %، بذور قرار داده شده در ازت مایع با تیمار آبگیری و بدون این تیمار، به ترتیب 80 % و 3% در محیط کشت جوانه زده و زنده ماندند. بر اساس نتا یج حاصله، تیمار آبگیری بذور قبل از قرار دادن آنها در ازت مایع موجب افزایش بقای بذور در این شرایط می گردد. بنابراین با استفاده از این روش می توان با صرف حداقل هزینه ژرم پلاسم ارزشمند پسته کشور را به مدت نامحدود نگهداری و حفاظت کرد.

آبگیری، بذر، پسته، فناوری فراسرد