داریوش مولا - بخش مهندسی شیمی دانشگاه شیراز - شیراز - تهران

امروزه ارتباط صنعت و دانشگاه یکی از ارکان پیشرفته تکنولوژی در یک کشور است. دانشگاه بعنوان تجلیلگاه فرهنگ و علوم یک کشور که جایگاه متفکرین ومحققین می باشد. بایستی درحل مسائل و معضلات صنعت که موظف به پاسخگویی به نیازهای رو به فزون جامعه است ، نقش موثر داشته باشد. این اصل در اکثر کشورهای پیشرفته به وضوح مشاهده می شود و هرچه ارتباط صنعت و دانشگاه در یک کشور بهتر و منسجم تر باشد ، تحقیق و توسعه در صنایع آن کشور، پیشرفته تر و پویاتر می باشد. اصل اولیه این ارتباط و استفاده از تحقیقات انجام شده در دانشگاه ها و مراکز علمی، اصل اطمینان است. این اصل است که به صنعتگر این اجازه را میدهد که از نتایج تحقیق آزمایشگاهی در صنعت اسفتاده نماید و در صورت نقایص درصدد رفع آن بر آید و به محقق این جرات را میدهد که باز هم به تحقیقات خود ادامه دهد و از عدم موفقیت در یک مورد نهراسد. در این مطالعه، به چگونگی روند استفاده ا زتحقیقات در دانشگاه جهت طراحی یک واحد تصفیه و یدیزه کردن نمک طعام و راه اندازی موفق این صنعت پرداخته می شود. با توجه به نیاز به مصرف نمک های بهداشتی در جامعه و بروز مسائل و مشکلات ناشی از عدم استفاده از نمک سالم، تحقیقات در زمینه تشخیص وجود ناخالصی های مضر در نمک معادن مختلف و چگونگی جداسازی ناخالصی های مختلف فیزیک، شیمیایی و میکروبی این نمک ها در آزمایشگاه های بخش مهندسی شیمیی دانشگاه شیراز شروع گردید. پس از مطالعات [5-1] و آنالیزهای اولیه، ناخالصی های مضر موجود در نمک معادن مختلف شناخته شده و در مقیاس آزمایشگاهی به بررسی روشهای آنها پرداخته شد. نتایج مثبت آزمایشگاهی نشان داد که امکان این تخلیص وجود دارد. به منظوراطمینان بیشتر، آزمایشات در مقیاس بنچ نیز به مرحله عمل در آمد و بر اساس آن فرایند تخلیص مشخص گردید. در این جا وظیفه دانشگاه جامه عمل به خود پوشید و نتایج و خط مشی کار جهت رفع یک مشکل جامعه یعنی عدم وجود نمک طعام بهداشتی واضح گردید. با پیش قدم شدن یک صنعت و اطمینان آن به نتایج این تحقیقات، طراحی و فرایندی یک واحد به ظرفیت ده تن در ساعت درخواست گردید. طراحی فرایندی واحد در دانشگاه شیراز انجام و یا انتخاب مبادی سازنده داحلی دستگاه ها تماما در داخل کشور ساخته و نصب گردید و واحد شروع به تولید نمود. اگرچه این واحد در ابتدا به نقایصی جزئی برخورد نمود ولی این طبیعت هر صنعت نوپا می باشد و هم اکنون با جرات می توان گفت که تکنولوژی طراحی و ساخت واحدهای تصفیه نمک جهت مصارف خوراکی در داخل کشور پا گرفته است ومسلما ادامه این روند راه را برای تولید نمکهای طبی نیز باز خواهد نمود.