سیداحمد مظفری
محمدحسین موسی زاده
زهراسادات سجادی
آصف وکیلی

دیاتومیت سنگ و صخره ای رسوبی است که از جنس سیلیس بوده و از بقایای اسکلت فسیل شده دیاتومه ها تشکیل گردیده است. دیاتومیت مصارف متعددی در صنعت دارد که از آن جمله عبارتند از: کمک فیلتر، پر کننده ، بسط دهنده در رنگها، صنعت کاغذ، لاستیکها، عایق حرارتی، حامل کاتالیستها، فاز ثابت کروماتوگرافی ، پولیش ها ، ساینده ها و مصارف دیگر. اصطلاح دیاتومیت برای خاک معدنی به کار می رود که در بر گیرنده خاک دیاتومیتی با کیفیت بالا، سایز مناسب و پتانسیل لازم برای کارهای تجاری را داشته باشد. علت اهمیت بالای دیاتومیت جهت مصرف در صنایع مختلف ساختار فیزیکی منصحر به فرد آن می باشد که دارای تخلخل بالا، دانسیته پایین و مساحت سطح بالای آن می باشد. ذرات دیاتومه دارای شکل کاملاً غیر یکنواخت بوده و علیرغم نازکی و تردی ، هر ذره فسیل به علت ساختار سیلیسی آن دارای شکل منحصر به فرد نسبتا محکمی است که این خواص فیزیکی به همراه خواص خنثی آن از نظر شیمیایی و بی اثر بودن آن، اهمیت ویژه استفاده از این ماده را مشخص می نماید. در این مقاله شناسایی معدن خاک دیاتومه ایرانی و روش فراوری آن به منظور جداسازی ناخالصیها ارائه می گردد. ارزیابی و شناسایی دیاتومیت خالص شده توسط روشهای آنالیز میکروسکوپ الکترونی، فلوئورسانس اشعه ایکس، دیفراکسیون اشعه ایکس گزارش می گردد. نتایج حاصله، بخصوص تصاویر میکروسکوپ الکترونی شباهت بین نمونه های داخلی و خارجی را بیان می دارد. نتایج به وضوح بیانگر پتانسیل بالای خاک دیاتومه ایرانی جهت مصرف به عنوان کمک فیلتر میباشد. این طرح تحقیقاتی برای اولین بار در کشور انجام گرفته و دانش فنی فرآوری معدن دیاتومیت که در اختیار چند کشور پیشرفته می باشد با تلاش و همت متخصصین داخلی کسب گردید.