محمدعلی توانایی
محمدرضا محدث مجتهدی
محمد حقیقت کیش

تقلیل طول الیاف در فرایندهای گوناگون نساجی یا حین مصرف می تواند مشکل ساز باشد. افت تنشهای بوجود آمده در ساختار نخ فیلامنتی پس از عملیات کشش سبب تقلیل طوول الیاف می گردد و مقدار زیاد آن باعث تغییر شکل ظاهری بسته و عدم بهره گیری موثر از آن می گردد. لذا استفاده از بوبیت با جنس سخت (فلز با روکش پلاستیک) ضروری می باشد. و این علاوه بر ایجاد معضل در صادرات نخ خام، موجودی بوبین های کارخانه را به دلیل عدم باز گرداندن به موقع از طرف مشتریان یا انبار شدن آنها در مکانهای دیگر، با کمبود مواجه می سازد. به منظور افت تنشهای مذکور و امکان استفاده از بوبین های یکبار مصرف، دو گروه متغیرهای زمانی (تعداد دور پیچش نخ حول غلتک گودت، طول ناحیه کشش و طول ناحیه پیچچش) و متغیرهای دمایی (دمای تثبیت در ناحیه کشش و دمای تثبیت در ناحیه پیچش) بر روی دستگاه کشش تغیر داده شده و اثر آنها بر خواص کششی و تقلیل طول با توجه به نتایج آزمایشات جمع شدگی برای نخ های پلی آمید 6 فیلامنتی مورد بررسی قرار گرفت. تاثیر زمان دهی (Aging) نخ کشیده شده روی بسته نیز مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان می دهند، متغیرهای زمانی بر جمع شدگی در دمای 130 درجه سانتی گراد بمدت 10 دقیقه و زمان 60 دقیقه در شرایط استاندارد ، بدون تاثیر یا با اثر جزئی می باشند. اما متغیرهای دمایی، جمع شدگی فوق الذکر را بطور مطلوبی کاهش می دهند. افزایش دما از یک حد معینی ، ابتدا سبب تبخیر لعاب ریسندگی و سپس افت خواث کششی نیز می گردد. در ضمن تغییر دمای تثبیت در ناحیه پیچش نسبت به دمای تثبیت در ناحیه کشش، روند بهتری را در خواص کششی نشان می دهد. زمان دهی نخ کشیده شده روی بسته نیز در کاهش نتایج جمع شدگی طل زمان 60 دقیقه در محیط استاندارد، موثر است در حالیکه خواص کششی تغییرات محسوسی ندارند. با توجه به نتایج، برای دستیابی به هدف این تحقیق، دو روش موثر می باشد: 1- تثبیت حرارتی نخ پلی آمید 6 فیلامنتی در دمای حدود 150 درجه سانتیگراد (ترجیحا در ناحیه پیچش) به همراه نصب یک واحد رووغن زنی جهت جبران لغاب ریسندگی از بین رفته 2- زمان دهی به نخ کشیده شده روی بسته سخت (بسته فلزی با روکش پلاستیکی) به مدت 24 ساعت و سپس برگردان کردن نخ، روی بوبین یکبار مصرف

نخ پلی آمید 6 فیلامنتی ، عملیات کشش ، تقلیل طول ، جمع شدگی ، افت تنش ، زمان دهی