فرزانه مختاری فرد - کارشناس طرح مرکز تحقیقات فراوری مواد معدنی، وزارت صنایع
مزدک جباری - کارشناس کیفیت شرکت ایران خودرو

به دلیل ضعف نسبی زیر ساخت ها و مبانی پژوهشی در کشورهای درحال توسعه به مرور زمان و با فزونی نرخ صنعتی شدن ، فاصله این کشورها از کشورهای صنعتی درسیری واگرا بیشتر و بیشتر شده است. به منظور کاهش این فاصله و تسریع در دستیابی به سطوح بالای فناوری، تدابیر بسیاری توسط عوامل کشورهای در حال توسعه اندیشیده می شود که درهمه آنها، جلوگیری از بازپیمایی راه های رفته و به خصوص عدم تکرار سعی و خطای انجام شده در سازمان های پیشرو از اصول غیر قابل انکار است. به این منظور روی آوری به آن دسته از فناوری ها که از بوته ازمون در کشورهای مبدا موفق بیرون آمده اند و انطباق آنها با شرایط خاص سازمان مقصد، در فرایندی تحت عنوان بومی سازی (Customization) یکی از راه کارهای موجود است. لذا بومی سازی فناوری وارداتی، فراهم آوری نیازمندی ها و مواجهه با تبعات این فرایند، از زمینه هایی است که در سالهای اخیر مورد توجه طیف وسیعی از محافل علمی و پژوهشی قرار گرفته است. نگارندگان این نوشتار می کوشند تا با تحلیل ساختار شناسانه فرایند بومی سازی فناوری وارداتی نیازمندی ها، فرصت ها و محدودیت های آموزشی منابع انسانی سازمان های مقصد (در زمینه انتقال فناوری) را شناسایی نموده و جایگاه آموزش را در افزایش کارایی و ضریب موفقیت این فرایند تبیین نمایند. جهت رسیدن به این هدف مطالب این نوشتار به صورت زیر نظام دهی شده است: ابتدا چیستی و چگونگی فرایند بومی سازی وارداتی از یک سو و از سوی دیگر نقش آموزش در برآوری اهداف سازمانها به طور جداگانه مطرح شده و سپس زمینه های انطباق این دو مقوله عنوان می گردد. آنگاه با رویکردی ساختار شناسانه آن گروه از ویژگی های فرایند بومی سازی که می تواند متاثر از مقوله آموزش منابع انسانی باشد، به گونه ای که با تمرکز بر آن بتوان انتظار افزایش کارایی را در حد قابل توجهی داشت، مشخص می شود. نکته ای که در تدوین نیازمندی های اموزشی بر آن تاکید می شود، رده بندی منابع انسانی بر اساس نزدیکی و سطح برخورد افراد با فناوری جدید می باشد. از دیگر اقدامات ، تدوین برنامه ای شامل گونه های مختلف اموزشی از فرهنگ عمومی فناوری تا آموزشهای تخصصی مورد نیاز بوده است .

فناوری ، آموزش ، فرهنگ سازمانی ، بومی سازی ، مدیریت تکنولوژی